Δίαιτα για χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια Χ.Α.Π : μία εβδομαδιαία ειδική δίαιτα.

Μία εβδομαδιαία ειδική  δίαιτα για τα άτομα που πάσχουν από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π), θα μπορούσε να σχεδιαστεί με βάση τις ακόλουθες συστάσεις:

1. Συστήνονται μικρά και συχνά γεύματα, 5-6 ημερησίως εκ των οποίων 3 βασικά γεύμα και 1-2 μικρογεύματα, θερμιδικά πυκνά δηλαδή γεύματα που δεν θα περιλαμβάνουν μεγάλες ποσότητες τροφής αλλά θα περιέχουν πολλές θερμίδες ανά μονάδα όγκου τροφής. Τα γεύματα πρέπει να είναι μαλακά και όχι σκληρά στην σύσταση τους.
2. Η δίαιτα για την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια  πρέπει να είναι υπερπρωτεϊνική και να συμπεριλαμβάνει πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας που θα περιέχουν δηλαδή όλα τα απαραίτητα για τον οργανισμό αμινοξέα (αυγό, κρέας, γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, γιαούρτι, τυρί, ψάρι και θαλασσινά). Παράλληλα, η δίαιτα για χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια θα πρέπει να είναι σχεδιασμένη με τόσες θερμίδες ώστε ο παχύσαρκος ασθενείς που πάσχει από Χ.Α.Π να χάνει βάρος με ήπιο ρυθμό (περίπου 2 κιλά/μήνα).
3. Η μέση ημερήσια πρόσληψη θερμίδων για τον παχύσαρκο άνδρα ασθενή που πάσχει από Χ.Α.Π και ΠΡΕΠΕΙ να χάσει βάρος κυμαίνεται από τις 2.000-2500 θερμίδες/ημέρα εκ των οποίων είναι σκόπιμο να προσλαμβάνονται έως 250γραμμάρια υδατανθράκων/ημέρα. Για την παχύσαρκη γυναίκα ασθενή είναι σκόπιμο να προσλαμβάνονται περίπου 1300-1500 θερμίδες/ημέρα εκ των οποίων έως 180 γραμμάρια υδατανθράκων/ημέρα. (Οι τιμές αυτές φυσικά μεταβάλλονται ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες του ασθενούς).
4. Στην δίαιτα για χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, οι υδατάνθρακες ΔΕΝ πρέπει να είναι αυξημένοι γιατί κατά τον μεταβολισμό τους παράγουν CO₂ και δυσχεραίνουν την αναπνευστική διαδικασία (αυτό σημαίνει περιορισμό των γλυκών, του ψωμιού και των παρασκευασμάτων από αλεύρι καθώς και των αμυλωδών τροφίμων όπως η πατάτα και το ρύζι).
5. Η εβδομαδιαία δίαιτα για χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια  πρέπει να περιλαμβάνει: 1 φορά κόκκινο κρέας (μοσχάρι, κιμά μοσχαρίσιο, αρνί, κατσίκι), 1 φορά λευκό κρέας (κοτόπουλο, πουλερικά, λαγό, κουνέλι, άλιπο χοιρινό) συνοδευμένα με σαλάτες καλώς ανεκτές από τον ασθενή, 2 φορές ψάρια-θαλασσινά (ιδιαίτερα αυτά που είναι πλούσια σε ω-3 λιπαρά οξέα), 1 φορά όσπρια (φασόλια, ρεβίθια, φακές, φάβα), 1 φορά λαχανικά μαγειρεμένα λαδερά καθώς και 1 φορά λαχανικά με κιμά και ρύζι ή λαχανικά με ρύζι (όπως σπανακόρυζο, σαρμάδες, γεμιστά).
6. Το ψωμί συνολικά δεν πρέπει να ξεπερνά τις 5-6 φέτες φούρνου ημερησίως, ισομερώς μοιρασμένο στα γεύματα, το ελαιόλαδο 4-5 κουταλιές σούπας μοιρασμένο στα γεύματα και την σαλάτα. Συστήνεται η κατανάλωση 2-3 αυγών ανά εβδομάδα, αλλιώς 1 (στο πρωινό ή 1-2 αυγά στο βραδινό γεύμα), ενώ συστήνονται καθημερινά 2-3 μερίδες φρούτων, ιδιαίτερα εσπεριδοειδών που φρούτα είναι πλούσια σε βιταμίνες Α και C οι οποίες ενισχύουν την αναπνευστική λειτουργία.
7. Απαγορεύονται λαχανικά που είναι δύσπεπτα. Οι φυτικές ίνες (ψωμί και δημητριακά σικάλεως, μαύρα ή ολικής, τα φρούτα με τον φλοιό τους, οι ξηροί καρποί καθώς και τα όσπρια) πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στην δίαιτα για χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, αλλά με σταδιακή αύξηση στην ποσότητα τους και όχι απότομα.
8. Συστήνεται μείωση της πρόσληψης άλατος (τα φαγητά πρέπει να είναι σχετικά ανάλατα) γιατί η κατανάλωση νατρίου προκαλεί κατακράτηση υγρών και αυτό δυσχεραίνει την αναπνοή. Προσοχή στα τρόφιμα που περιέχουν «κρυφό» αλάτι (όπως τουρσιά, αλμυρά σνακ, κράκερς, αλμυρά μπισκότα, πολύ αλμυρά τυριά) τα οποία δεν πρέπει να συμπεριλαμβάνονται σε δίαιτα για χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.
9. ΕΑΝ Ο ΑΣΘΕΝΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΟΙΔΗΜΑ ΤΟΤΕ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΑΛΑΤΙΟΥ ΚΑΙ ΝΑ ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ Η ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΚΑΛΙΟΥ. Τρόφιμα πλούσια σε κάλιο είναι: καρότα ωμά, πράσινα λαχανικά, φακές, πατάτες, παντζάρια, σπανάκι, ντομάτες και προϊόντα ντομάτας, βερίκοκα, μπανάνα, πεπόνι, σύκα, νεκταρίνια, πορτοκάλια και χυμός, σταφίδες, γάλα και γιαούρτι, δημητριακά.
10. Η πρόσληψη υγρών πρέπει να είναι μεγάλη, ειδικά εάν συνυπάρχει πυρετός, περίπου 8-10 ποτήρια νερού ή άλλων υγρών ανά ημέρα ή ακόμα και περισσότερο εάν αυτό έχει συστηθεί από τους θεράποντες ιατρούς. (Η κατακράτηση υγρών λόγω του νατρίου δεν σχετίζεται με την κατανάλωση υγρών).
11.  Εάν υπάρχει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (Γ.Ο.Π) τότε συνιστάται αποφυγή της κάμψεως του σώματος μετά το φαγητό (τουλάχιστον για 2 ώρες μετά), το βραδινό πρέπει να λαμβάνεται πολύ πριν την κατάκλιση και δεν πρέπει να είναι υδαρές (νερουλό). Χρειάζεται ακόμα προσοχή στην χρήση αλκοόλ και στα πολύ καυτερά τρόφιμα με πολλά μπαχαρικά, όχι στα ξινά τρόφιμα συμπεριλαμβανομένων και των ξινών φρούτων, λογική χρήση καφέ (ακόμα και αυτού που δεν περιέχει καφεΐνη). Σε έξαρση του φαινομένου της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης βοηθά η κατάκλιση με ανασηκωμένο αρκετά τον θώρακα (40% γωνία κλίσης ανασηκωμένου θώρακα με το κρεβάτι).
12. Έχει επίσης σημειωθεί ότι τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο (γάλα, πράσινα φυλλώδη λαχανικά, κρέας) ή συμπληρώματα αυτού, βοηθούν στην αντιμετώπιση της ασθένειας. Ιδιαίτερα ευεργετικές είναι οι σούπες από κοτόπουλο που βοηθούν στις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος.
13. Η Χ.Α.Π μπορεί να βελτιωθεί με την διατροφή, αλλά ακόμη περισσότερο με την απώλεια βάρους και την σωστή διατροφή.

⊗Οι παραπάνω συστάσεις αποτελούν γενικές κατευθυντήριες οδηγίες για τους ασθενείς που πάσχουν από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Συμβουλευθείτε τον ειδικό διαιτολόγο-διατροφολόγο που θα εξατομικεύσει την διατροφή σας.

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

Πηγές:

1.Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τμήμα Ιατρικής, Τομέας Παθολογίας : «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ», UNIVERSITY STUDIO PRESS, (Θεσσαλονίκη, 1998).

2.Αντώνιος Ζαμπέλας : «κλινική διαιτολογία & διατροφή με στοιχεία παθολογίας», Ιατρικές εκδόσεις Π.Χ Πασχαλίδη, (Θεσσαλονίκη 2007).