Το μελάνι της σουπιάς και η θρεπτική του αξία

Γνωρίζετε ότι το μελάνι της σουπιάς, του χταποδιού και του καλαμαριού έχουν σημαντική θρεπτική αξία αλλά και αντικαρκινική δράση που αποτελεί σήμερα σημαντικό αντικείμενο μελέτης;

Το μελάνι της σουπιάς και των άλλων κεφαλόποδων

Η σουπιά, το καλαμάρι, το χταπόδι, τα θράψαλα και οι μοσχιοί ανήκουν στην συνομοταξία των υδρόβιων μαλάκιων που ονομάζονται κεφαλόποδα (Cephalopoda). Ονομάστηκαν έτσι επειδή τα πλοκάμια τους εκφύονται από το κεφάλι τους. Κύριο χαρακτηριστικό τους αποτελεί το σκουρόχρωμο μελάνι τους, το οποίο χρησιμοποιούν για να διαφύγουν των εχθρών τους.

Το μελάνι των κεφαλόποδων  είναι μια σκουρόχρωμη χρωστική ουσία την οποία όλοι γνωρίζουμε και που τα τελευταία χρόνια αποτελεί μια νέα γαστρονομική  πρόταση, αποτελεί όμως και σημαντικό πεδίο ερευνών καινούριων βιοτεχνολογικών προϊόντων.

Το μελάνι αυτό προέρχεται από τον μελανοφόρο ασκό, μια αδενική δομή που μοιάζει με σάκο και βρίσκεται ανάμεσα στα βράγχια στον οποίο συλλέγεται και συγκρατείται το μελάνι έως ότου χρησιμοποιηθεί από το ζώο ως «προπέτασμα καπνού» για την διαφυγή του. Τα χταπόδια παράγουν μαύρο μελάνι, τα καλαμάρια μπλε-σκούρο και η σουπιά παράγει καφετί (αλλιώς χρώμα σέπια).

Το μελάνι της σουπιάς και κυριότερα συστατικά

Το σκούρο του χρώμα το μελάνι το οφείλει στο κύριο συστατικό του, την μελανίνη, η οποία είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από το αμινοξύ τυροσίνη. Άλλα συστατικά της μελάνης των κεφαλόποδων είναι η ντοπαμίνη και μικρές ποσότητες από τα αμινοξέα αλανίνη, λυσίνη, ταυρίνη, ασπαραγινικό οξύ και γλουταμινικό οξύ. Περιέχει επίσης σε μικρές ποσότητες μια κατεχολαμίνη, την λεβοντόπα (ή αλλιώς L-DOPA), η οποία παράγεται επίσης από την τυροσίνη και αποτελεί πρόδρομη ουσία της ντοπαμίνης.

Η αλμυρή και «θαλασσινή» γεύση που παίρνουν τα φαγητά από το μελάνι των κεφαλόποδων, οφείλεται στο γλουταμινικό οξύ που είναι διαιτολογικά προτιμότερο από το συγγενικό του συνθετικά παραγόμενο Γλουταμινικό Μονονάτριο.

Το μελάνι της σουπιάς «σέπια» και η αντικαρκινική του δράση

Σε πολλές και διαφορετικές πρόσφατες μελέτες, διαφαίνεται η χρησιμότητα του πολυσακχαρίτη της μελάνης σέπια (SIP) που απομονώνεται από το μελάνι καλαμαριών και της σουπιάς για τις αντινεοπλασματικές της ιδιότητες. Ως φυσικό προϊόν φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην θεραπεία του καρκίνου γιατί τα νανοσωματίδια που εξάγονται από το μελάνι της σουπιάς, με την συμβολή υψηλής φωτοθερμικής επίδρασης, φαίνεται να παρουσιάζουν σημαντική ικανότητα θανάτωσης των κυττάρων των όγκων, ενώ σύμφωνα με τις δημοσιευμένες έρευνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως χημειοθεραπευτικός βοηθητικός παράγοντας ή ως λειτουργική βοηθητική τροφή στην θεραπεία διαφόρων μορφών καρκίνου.

Σημαντική είναι επίσης η έρευνα για την ανάπτυξη αντικαρκινικών φάρμακων από το μελάνι της σουπιάς όπως επίσης και η χρήση του στην οδοντιατρική, ως μεθόδου για την ανίχνευση της περιοδοντίτιδας.

Μελάνι της σουπιάς και θερμίδες

Το μελάνι της σουπιάς δεν έχει ιδιαίτερες θερμίδες: ανά 20 γραμμάρια (1 κοφτή κουταλιά της σούπας) μελάνι σουπιάς-κεφαλόποδων βρίσκουμε:

• 33 θερμίδες,
• 5 γραμμάρια πρωτεΐνης,
• 3 γραμμάρια υδατανθράκων που προέρχονται από πολυσακχαρίτες,
• καθόλου χοληστερίνη και λιπαρά,
• καθόλου νάτριο,
• καθόλου φυτικές ίνες.

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

 Πηγές:

1. Li F, Luo P, Liu H:»A Potential Adjuvant Agent of Chemotherapy: Sepia Ink Polysaccharides», Mar. Drugs, 2018.
2. Rong-Hui Deng at all: «Nanoparticles from Cuttlefish Ink Inhibit Tumor Growth by Synergizing Immunotherapy and Photothermal Therapy», ACS Nano, 2019.