Ο φούρνος μικροκυμάτων είναι μια οικιακή συσκευή αρκετά διαδεδομένη που χρησιμοποιείται κυρίως για το ζέσταμα (αναθέρμανση) των φαγητών. Είναι όμως ασφαλής; Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα και ποιά τα μειονεκτήματα του;

Τυχαία ανακάλυψη

Ανακαλύφθηκε τυχαία την δεκαετία του ΄50 από έναν Αμερικανό μηχανικό ο οποίος κατά τη διάρκεια πειραμάτων σε μια συσκευή παραγωγής μικροκυμάτων («μάγνητρο») που χρησιμοποιούνταν ως τότε στα ραντάρ των πλοίων και αεροπλάνων, παρατήρησε τυχαία ότι η σοκολάτα που είχε στην τσέπη του έλιωσε μόλις έθεσε σε λειτουργία το μάγνητρο που κατασκεύαζε. Συμπέρανε πως η θερμότητα που παρήγαγε αυτή η συσκευή, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για το μαγείρεμα και το ζέσταμα των φαγητών.

Ο φούρνος μικροκυμάτων ξεκίνησε να κατασκευάζεται ευρέως στις Η.Π.Α την δεκαετία του ’70 και σήμερα χρησιμοποιείται για :

1. Το ζέσταμα ήδη μαγειρεμένων φαγητών και υγρών.
2. Το γρήγορο ξεπάγωμα κατεψυγμένων τροφών.
3. Το μαγείρεμα.

Τι είναι όμως τα μικροκύματα;

Πρόκειται για ηλεκτρομαγνητικά κύματα (ραδιοκύματα) παρόμοια με αυτά που εκπέμπει η τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Τα μικροκύματα των φούρνων αυτών, λειτουργούν με υψηλής συχνότητας ραδιοκύματα που φτάνουν μέχρι 2,450 MHertz. Τα μικροκύματα αυτά έχουν τις εξής ιδιότητες:

 

1. απορροφώνται από το νερό, τα λίπη και τα σάκχαρα των τροφίμων και άρα μπορούν να τα θερμάνουν.
2. δεν απορροφώνται από τα περισσότερα πλαστικά, κεραμικά και γυάλινα υλικά, τα οποία διαπερνούν χωρίς να τα θερμάνουν.
3. αντανακλώνται από κάποια μέταλλα.

Αρχή λειτουργίας του φούρνου μικροκυμάτων :

Το βασικό μέρος του φούρνου μικροκυμάτων είναι το μάγνητρο, μια λυχνία που βρίσκεται μέσα στον φούρνο και παράγει τα μικροκύματα όταν αυτός τεθεί σε λειτουργία. Το μάγνητρο δημιουργεί ηλεκτρομαγνητικό πεδίο του οποίου ο θετικός και ο αρνητικός πόλος αντιστρέφονται γρήγορα και με σταθερή ταχύτητα. Η ακτινοβολία που δημιουργείται, μεταφέρεται στα τρόφιμα, επηρεάζει τον προσανατολισμό των διπολικών μορίων (π.χ. μόρια νερού) και των ιόντων. Το αποτέλεσμα είναι η αύξηση των συγκρούσεων και της μοριακής τριβής μέσα στα τρόφιμα και τελικά η αύξηση της θερμοκρασίας τους.

Ο περιστρεφόμενος δίσκος πάνω στον οποίο τοποθετείται το φαγητό εξασφαλίζει το ομοιόμορφο ζέσταμά του, ενώ πόρτα του φούρνου είναι κατασκευασμένη από κατάλληλο υλικό ώστε να αποτρέπεται η διαφυγή των μικροκυμάτων.

 

Πλεονεκτήματα του φούρνου μικροκυμάτων

Ο φούρνος μικροκυμάτων πλεονεκτεί έναντι του συμβατικού φούρνου γιατί :

• ζεσταίνει αποκλειστικά το φαγητό και όχι το εσωτερικό της συσκευής, εξοικονομώντας χρόνο και ενέργεια.

 

• Επιπλέον τα θρεπτικά στοιχεία της τροφής δεν αλλοιώνονται γιατί ο χρόνος του μαγειρέματος τους είναι σύντομος.

 

Μειονεκτήματα του φούρνου μικροκυμάτων

 

• Η κατανομή της θερμότητας στο φούρνο μικροκυμάτων δεν είναι ομοιόμορφη. Τα μικρά τεμάχια μαγειρεύονται γρηγορότερα, περισσότερα τεμάχια χρειάζονται περισσότερο χρόνο, ενώ το φαγητό που βρίσκεται στο εξωτερικό μέρος του πιάτου δέχεται περισσότερη θερμότητα από το εσωτερικό του.

 

•  Καλύπτοντας το φαγητό που ζεσταίνουμε στο φούρνο μικροκυμάτων με αντικολλητικό χαρτί ή πλαστικό κάλυμμα, εγκλωβίζουμε περισσότερη θερμότητα κοντά στην τροφή. Φροντίζουμε όμως να υπάρχει κενό μεταξύ καλύμματος και τροφής ώστε να διαφεύγει ο ατμός γιατί στην αντίθετη περίπτωση υπάρχει κίνδυνος έκρηξης. Για τον λόγο αυτό δε βάζουμε φρούτα ή λαχανικά με φλούδα χωρίς πρώτα να τα τρυπήσουμε, καθώς και αυγά με το τσόφλι.

 

• Ο φούρνος δεν πρέπει να λειτουργεί άδειος γιατί κάτι τέτοιο μπορεί να προκαλέσει βλάβη στο μάγνητρο και άρα διαφυγή μικροκυμάτων.

 

• Το μάγνητρο έχει διάρκεια ζωής τουλάχιστον 2 χρόνια και χρειάζεται τακτικό καθάρισμα από τα σταγονίδια της τροφής που κολλούν επάνω του.

 

• Αν το υλικό κατασκευής του φούρνου (και κυρίως της πόρτας του φούρνου) δεν είναι κατάλληλο, τότε η ακτινοβολία διαχέεται στο περιβάλλον. Για τον λόγο αυτό οφείλουμε να καθόμαστε τουλάχιστον ½ μέτρο μακριά από τον φούρνο όταν αυτός λειτουργεί.

 

• Υπάρχει κίνδυνος σοβαρού εγκαύματος. Ένα τρόφιμο που εξωτερικά φαίνεται κρύο, στο εσωτερικό ίσως είναι καυτό κι αυτό γιατί τα μικροκύματα ζεσταίνουν την τροφή από μέσα προς τα έξω. Επίσης, όταν αφαιρούμε το πλαστικό κάλυμμα πρέπει να μην έχουμε κοντά το πρόσωπό μας, αφού ζεστός ατμός θα ελευθερωθεί με κίνδυνο να προκαλέσει εγκαύματα.

 

• Τα σκεύη που χρησιμοποιούμε πρέπει να είναι κατάλληλα για φούρνο μικροκυμάτων. Τέτοια είναι : τα γυάλινα υλικά, το χαρτί, η πορσελάνη, τα κεραμικά και ορισμένα πλαστικά υλικά, ενώ ακατάλληλα είναι τα μεταλλικά υλικά, τα πιάτα που έχουν επίχρυση μπορντούρα και το αλουμινόχαρτο, γιατί ανακλούν τα μικροκύματα και υπάρχει κίνδυνος έκρηξης.

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ