Η Φάβα – Το όσπριο της παρέας

Φάβα στα Λατινικά λέγεται το κουκί (Faba). Είναι στην ουσία ο νόστιμος πουρές από τα γνωστά σε όλους μας κουκιά, από αρακά-μπιζέλια ή από το φυτό λαθούρι.

Η Φάβα

Φάβα μπορεί να παρασκευαστεί και από ένα ξεχωριστό όσπριο, διαφορετικό από την φακή με την οποία συνήθως συγχέεται που προέρχεται από το φυτό λαθούρι, ένα είδος κουκιού (κύαμος), ψυχανθές και δικοτυλήδονο με την βοτανική ονομασία: λάθυρος ο ήμερος. Τα αλεσμένα τα σπέρματα του λαθουριού είναι αυτά που βρασμένα σε μορφή πηχτού χυλού αποτελούν το μαγειρικό παρασκεύασμα γνωστό στο ευρύ κοινό ως φάβα.

Στο εμπόριο επικράτησε να ονομάζεται φάβα ένα άλλο όσπριο που δεν είναι κουκί, ο ξερός αρακάς ή αλλιώς το μπιζέλι σπασμένο στην μέση, το οποίο κυκλοφορεί σε δύο τύπους: η κίτρινη φάβα από μπιζέλια (split peas yellow bean) και η πράσινη φάβα από μπιζέλια (split peas green bean).

Η φάβα της Σαντορίνης

Η πιο φημισμένη φάβα στην χώρα μας είναι αυτή της Σαντορίνης, έχει χρώμα ωχρό κίτρινο και είναι το χωρισμένο στα δύο χοντροαλεσμένο κουκί από το φυτό το λαθούρι. Κυκλοφορεί στο εμπόριο με τις εξής ονομασίες: Split Tohilban, Horse Bean, Field Bean, Vetch Bean, Broad Bean-Grain. Είδη φάβας καλλιεργούνται και σε άλλα νησιά του αιγαίου, ενώ το Πλωμάρι της Λέσβου έρχεται πρώτο σε κατανάλωση της κλασσικής φάβας από κουκιά σε όλη την Ελλάδα!

 

Η Φάβα – Το όσπριο της παρέας

Η κατανάλωση φάβας από τα γνωστά κουκιά, εγκαταλείφθηκε τα τελευταία χρόνια κυρίως για δύο λόγους:

1.Ο φόβος των καταναλωτών για την κυάνωση, την ασθένεια που προκαλούν τα ξερά κουκιά και άρα η φάβα από κουκιά, μόνο όμως σε ορισμένα άτομα που πάσχουν από έλλειψη του ενζύμου G6PD.

2.Η σύνθετη διαδικασία προετοιμασίας της φάβας από κουκιά σε σχέση με την πιο απλή διαδικασία παρασκευής φάβας από τον σπασμένο αρακά ή από το λαθούρι, τα οποία θέλουν απλά βράσιμο για αρκετή ώρα και μερικές φορές πέρασμα από μύλο για να αλεστούν και να δώσουν αυτόν τον υπέροχο απαλό πουρέ φάβας.

Η θρεπτική αξία της φάβας ανά 100 γραμμάρια τροφίμου

• Η φάβα μαγειρεμένη κανονικά, αποδίδει ανά μερίδα 100 γραμμάρια μαγειρεμένου προϊόντος σχετικά μικρή ποσότητα θερμίδων: 328 kcal σε σχέση με άλλου τύπου φαγητά. Ειδικά σε περιπτώσεις υιοθέτησης χορτοφαγικών διαιτολογίων ή σε περιόδους νηστείας, η φάβα αποτελεί εξαιρετικό υποκατάστατο του κρέατος.

 

• Η φάβα περιέχει ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά υδατανθράκων 58,2 γραμμάρια (63%) και πρωτεϊνών 22,1 γραμμάρια (20%) ανά 100 γραμμάρια μαγειρεμένου προϊόντος, γεγονός που την καθιστά μια πλούσια πηγή φυτικών πρωτεϊνών. Επειδή όμως το απαραίτητο για τον οργανισμό αμινοξύ μεθειονίνη απουσιάζει από τη φάβα, για να υπάρχει πληρότητα αμινοξέων και άρα οι πρωτεΐνες που θα μας προμηθεύσει να είναι πλήρεις, η φάβα θα πρέπει να συνοδεύεται με δημητριακά όπως το ρύζι.

 

• Η φάβα δεν έχει καθόλου λιπαρά.

 

• Η πλούσια περιεκτικότητά της σε διαλυτές φυτικές ίνες : 10,7γρ. ανά 100 γραμμάρια μαγειρεμένου προϊόντος, την καθιστούν ένα ιδανικό τρόφιμο για τη διατήρηση των επιπέδων του σακχάρου και της χοληστερίνης του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα, για την ομαλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος και την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.

 

• Είναι πλούσια σε μαγνήσιο : 130 mg που βοηθά στη διατήρηση της καλής λειτουργίας της μνήμης, σε φυλλικό οξύ και μαγγάνιο, καθώς τα 100 γραμμάρια μπορούν να μας εφοδιάσουν με 40% της αναγκαίας συνιστώμενης ποσότητας αυτών των θρεπτικών συστατικών.

 

• Κάλιο : 910 mg, η φάβα είναι εξαιρετική πηγή καλίου.

 

• Σίδηρο : 5,4 mg (μη αιμικό σίδηρο, φυτικό σίδηρο που όμως δεν είναι αρκετά βιοδιαθέσιμος).

Προτάσεις για συνταγές με φάβα:

Εκτός από τη μορφή της πηχτής σούπας που γνωρίζουμε, η φάβα μπορεί να μαγειρευτεί σαν πουρές, να μπει βρασμένη σε σαλάτες με λαχανικά ή θαλασσινά, να γίνει σάλτσα ντιπ αλλά και να μαγειρευτεί σαν ριζότο. Ταιριάζει ιδιαίτερα με τα ψάρια και τα θαλασσινά και αποτελεί εξαιρετικό μεζέ στα τσιπουράδικα της χώρας μας. Μην διστάζετε να την δοκιμάσετε, εάν δεν το έχετε ήδη κάνει!

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

1. Αντωνία Τριχοπούλου: «ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΦΑΓΗΤΩΝ», 3^η έκδοση, εργαστήριο υγιεινής και επιδημιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών (επιστημονικές εκδόσεις Παρισιανού, Αθήνα).