Αυξημένη προλακτίνη και γαλακτόρροια

Ποια είναι τα συνήθη αίτια της αυξημένης προλακτίνης στο οργανισμό; Τι ρόλο παίζει ο θυρεοειδής και πως επηρεάζεται το βάρος της γυναίκας που παρουσιάζει υπερπρολακτιναιμία (αυξημένη προλακτίνη);

Τι είναι η προλακτίνη;

Η υπόφυση είναι ένας μικρός αδένας που βρίσκεται στην βάση του κρανίου. Παράγει ορμόνες οι οποίες δρουν σε όργανα στόχους στον οργανισμό. Η προλακτίνη (PRL) είναι μια ορμόνη που παράγεται και εκκρίνεται από την υπόφυση (από τα λακτοτρόπα κύτταρα της υπόφυσης) για να δράσει στον μαστό ώστε να αυξήσει την γαλακτοφορία κατά την κύηση.

Η προλακτίνη (PRL) εκκρίνεται από τον πρόσθιο λοβό της υπόφυσης κατά ώσεις (κατά κύματα, με ρυθμό). Η αυξημένη έκκριση της πέραν του φυσιολογικού δημιουργεί την υπερπρολακτιναιμία, μια κατάσταση η οποία διαπιστώνεται με εξέταση αίματος όταν τα επίπεδα της προλακτίνης του αίματος είναι μεγαλύτερα από 20 ng/ml.

Τα υψηλά επίπεδα προλακτίνης στον οργανισμό προκαλούν ανεπιθύμητες συνεπακόλουθες αλυσιδωτές αντιδράσεις όπως:

• η αναστολή  στην έκκριση της εκλυτικής ορμόνης των γοναδοτροπινών (GnRH, Gonadotropin-Releasing Hormone). Πρόκειται για την βασική ορμόνη που διεγείρει την έκκριση των γοναδοτροπινών, παράγεται στον υποθάλαμο και ρυθμίζει την γαμετογένεση και την στεροειδογένεση τόσο στην γυναίκα όσο και στον άνδρα.
• η αναστολή της έκκρισης της GnRH λόγω της υπερπρολακτιναιμίας, έχει ως αποτέλεσμα την μείωση των ορμονών ωοθυλακιοτρόπο (FSH) και την ωχρινοποιητική ορμόνη (LH). Η μεν ωοθυλακιοτρόπος (FSH) διεγείρει την ωρίμανση του ωοθυλακίου, η δε ωχρινοποιητική ορμόνη (LH) προάγει την ωοθυλακιορηξία, την παραγωγή του ωχρού σωματίου και την μετατροπή της ενδογενούς χοληστερίνης σε προγνενολόνη.
• η αυξημένη παραγωγή γάλακτος από τους μαστούς σε περίοδο μη εγκυμοσύνης και γαλακτόρροια (ακούσια αποβολή γάλακτος από τον μαστό).

Αυξημένη προλακτίνη και γαλακτόρροια: τα αίτια

• Η υπερπρολακτιναιμία μπορεί να είναι ιδιοπαθής, να μην προκαλείται δηλαδή από κάποια άλλη πάθηση,
• Το άγχος (που αποτελεί και την συχνότερη αιτία),
• Ο υποθυρεοειδισμός,
• Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών,
• Η λήψη φαρμάκων για αρκετό χρονικό διάστημα όπως: αντιυπερτασικά, αντιισταμινικά, ανταγωνιστές της ντοπαμίνης (αντιψυχωσικά φάρμακα), αμφεταμίνες, σιμετιδίνη (tagamet), πολλά ψυχοφάρμακα καθώς και πολλά αντισυλληπτικά ή οιστρογόνα,
• Τα μικρο-προλακτινώματα και προλακτινώματα που αποτελούν όγκους της υπόφυσης,
• Ο ερεθισμός της θηλής,
• Η εγχείρηση στον μαστό,
• και ο έρπητας ζωστήρας.

Αυξημένη προλακτίνη και γαλακτόρροια: τα συμπτώματα

Τα συμπτώματα της υπερπρολακτιναιμίας περιλαμβάνουν:

• γαλακτόρροια, η οποία εμφανίζεται στο 1/3 των ασθενών με υπερπρολακτιναιμία και προκαλεί έκκριση γαλακτώδους ή υδαρούς υγρού από τους μαστούς,
• διαταραχές της εμμήνου ρύσεως όπως ολιγομηνόρροια, αμηνόρροια, ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης κατά την διάρκεια του κύκλου έμμηνου ρύσεως,
• μειωμένη libido,
• υπογονιμότητα που όμως επιδέχεται αντιμετώπισης,
• αδενώματα (ή αλλιώς όγκους) της υπόφυσης,
• υποθυρεοειδισμό: ένας αριθμός γυναικών υπερπρολακτιναιμία (με ή χωρίς γαλακτόρροια) μπορεί να πάσχει από υποθυρεοειδισμό, δυσκολία στην διαχείριση του βάρους και παχυσαρκία. Οι γυναίκες αυτές παρουσιάζουν χαμηλά επίπεδα θυροξίνης και επομένως υψηλά επίπεδα της ορμόνης TSH και φυσικά της προλακτίνης.
• σύνδρομο Cushing,
• μεγαλακρία (μεγάλα άκρα).

Η θεραπεία είναι φαρμακευτική ενώ απαιτείται προσεκτική διαχείριση του βάρους και της ενδεχόμενης συνοδού αντίστασης στην ινσουλίνη. Ρωτήστε τον ενδοκρινολόγο και τον διαιτολόγο σας!

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

Πηγές:

1.Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τμήμα Ιατρικής, Τομέας Παθολογίας : «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ», UNIVERSITY STUDIO PRESS, (Θεσσαλονίκη, 1998)