Συμπληρώματα διατροφής: η λεκιθίνη στην δίαιτα
Η λεκιθίνη (φασφατιδυλοχολίνη) ανήκει σε μια κατηγορία λιπιδίων που περιέχουν φώσφορο, τα φασφατίδια ή φωσφολιπίδια. Τα τελευταία χρόνια, η ενσωμάτωση της στα συμπληρώματα διατροφής, οδήγησε λανθασμένα στην αλόγιστη χρήση της ως «αδυνατιστικό» ή λιποτροπικό φάρμακο. Τι ακριβώς είναι η λεκιθίνη; Αδυνατίζει αν λαμβάνεται ως συμπλήρωμα διατροφής;
Συμπληρώματα διατροφής: Η προέλευση της λεκιθίνης
Ένα λίπος ή έλαιο (εκτός από τα τριγλυκερίδια), είναι δυνατόν να περιέχει σε μικρότερη αναλογία και άλλα λιπίδια που η παρουσία τους στο μόριο του λίπους ή του ελαίου επηρεάζει κατά πολύ την ποιότητα του λιπιδίου, την διατροφική αξία, τον τρόπο επεξεργασίας του. Μία τέτοια κατηγορία λιπιδίων είναι και τα φωσφολιπίδια, στα οποία ανήκει και η λεκιθίνη και τα οποία περιέχουν φώσφορο, τριγλυκερίδια και γλυκολιπίδια στο μόριο τους.
Η λεκιθίνη όπως και όλα τα φωσφολιπίδια, βρίσκονται στα ζωικά λίπη (γάλα, αυγό, συκώτι) και στα φυτικά λίπη (φυτικά λάδια, ξηροί καρποί, σόγια) σε διάφορες αναλογίες. Είναι δυνατόν να βρίσκεται και στα ακατέργαστα λάδια σε μικρές όμως αναλογίες 1-2%. Αντίθετα στα επεξεργασμένα λάδια του εμπορίου, η λεκιθίνη απουσιάζει σχεδόν ολοκληρωτικά, γιατί με τον εξευγενισμό των λαδιών αυτών, η λεκιθίνη αποχωρίζεται από τα υπόλοιπα λιπαρά. Αυτός είναι και ο κύριος τρόπος παραλαβής της για την χρησιμοποίηση της στα συμπληρώματα διατροφής.
Οι βιολογικές ιδιότητες της λεκιθίνης
Από βιολογική άποψη τα φωσφολιπίδια μεταξύ αυτών και η λεκιθίνη, έχουν πολλές και σπουδαίες λειτουργίες, ενώ και ο ίδιος ο οργανισμός μας έχει την δυνατότητα να συνθέσει τα φωσφολιπίδια και την λεκιθίνη:
- Είναι βασικά δομικά συστατικά των κυττάρων και ιδίως των μεμβρανών των κυττάρων.
- Είναι απαραίτητα συστατικά σε κρίσιμες για την ζωή βιολογικές λειτουργίες.
- Χρησιμεύουν στην μεταφορά, απορρόφηση και τον μεταβολισμό των λιπαρών οξέων, συμπεριλαμβανομένων και των λιπαρών οξέων που προέρχονται από την διατροφή μας.
- Είναι «αποθήκη» χρήσιμων φωσφορικών ριζών για τον οργανισμό.
- Είναι χρήσιμα στην μεταφορά και χρησιμοποίηση των ιόντων νατρίου και καλίου και άρα στην διατήρηση της οξεοβασικής και ηλεκτρολυτικής ισορροπίας του οργανισμού.
- Σχετίζονται με τη διαδικασία της φυσιολογικής πήξης του αίματος.
- Αποτελούν συστατικό του εγκεφάλου, των κυτταρικών μεμβρανών και των νευρικών κυττάρων.
Συμπληρώματα διατροφής: η λεκιθίνη στην δίαιτα
Η λεκιθίνη στην δίαιτα ως συμπληρώματα διατροφής, προέρχεται κυρίως από την σόγια και βρίσκεται στο εμπόριο σε μορφή κάψουλας ή σκόνης. Οι ισχυρισμοί των εταιριών που προωθούν την λεκιθίνη ως συμπλήρωμα διατροφής, στηρίζονται στην ιδιότητα της να:
- ευνοεί το μεταβολισμό των λιπών της διατροφής μας, διασπώντας τα σε μικρότερα μόρια, (τα ελεύθερα λιπαρά οξέα), τα οποία είναι πολύ πιθανότερο να χρησιμοποιηθούν ως πηγή ενέργειας από τον οργανισμό παρά να αποθηκευτούν ως λίπος στον λιπώδη ιστό.
- συνδέεται με άλλα λίπη όπως η χοληστερόλη και τα βοηθά να διαλυθούν στο νερό και να αποβληθούν από το σώμα, με αποτέλεσμα την μείωση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων του αίματος.
- παρουσιάζει διουρητική δράση.
- είναι άριστη πηγή χολίνης, μιας σημαντικής ουσίας για τον οργανισμό.
- ανακουφίζει από συμπτώματα αρθρίτιδας, τις πέτρες στα νεφρά, από δερματολογικά προβλήματα, ενώ βοηθά το καρδιαγγειακό σύστημα μειώνοντας την χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια του αίματος.
Αδυνατίζει η λεκιθίνη αν λαμβάνεται σαν συμπλήρωμα διατροφής;
Με τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των ερευνών, η λεκιθίνη παρουσιάζει πράγματι αυτές τις ευεργετικές δράσεις στον οργανισμό.
Η λεκιθίνη στην δίαιτα όμως, δεν φαίνεται να έχει αποτέλεσμα στην απώλεια βάρους και λίπους από τον οργανισμό, ιδιαίτερα όταν λαμβάνεται από μόνη της σαν συμπλήρωμα διατροφής χωρίς την εφαρμογή μιας ισορροπημένης διατροφής.
Δεν υπάρχουν έρευνες που να απέδειξαν έμπρακτα ότι η χρησιμοποίηση της λεκιθίνης στην δίαιτα ως συμπλήρωμα διατροφής, οδηγεί σε απώλεια βάρους. Για τον λόγο αυτό, οι οδηγίες χρησιμοποίησης των σκευασμάτων λεκιθίνης, ακολουθούνται από οδηγίες για κατανάλωση γευμάτων με λίγες θερμίδες, ενώ σε κάθε γεύμα θα πρέπει να λαμβάνεται ταυτόχρονα και το σκεύασμα λεκιθίνης.
Είναι προφανές ότι η λήψη λιγότερων θερμίδων και η κατανάλωση λιγότερων λιπαρών τροφίμων είναι που τελικά θα βοηθήσει στην απώλεια του βάρους και του λίπους από τον οργανισμό. Παρόλα αυτά, άτομα που αθλούνται, οι ηλικιωμένοι, άτομα που παρουσιάζουν δυσλιπιδαιμίες ή προβλήματα υγείας σχετιζόμενα με τον μεταβολισμό των λιπών, θα μπορούσαν να λαμβάνουν την λεκιθίνη ως συμπληρώματα διατροφής.
⊗Η πρόσληψη σε μεγάλες δόσεις μπορεί να δημιουργήσει γαστρεντερολογικές διαταραχές, εφίδρωση, ανορεξία.
Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ
Πηγές:
- https://www.usda.gov/
- Αντωνία Τριχοπούλου: «ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΦΑΓΗΤΩΝ», 3η έκδοση, εργαστήριο υγιεινής και επιδημιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών (επιστημονικές εκδόσεις Παρισιανού, Αθήνα.
- Γεωργίου Μανουσάκη : «ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ», έκδοση Γεωργίου Μανουσάκη, (2008).