Ποιότητα θερμίδων και διατροφή : είναι όλες οι θερμίδες ίδιες;

Είναι όλες οι θερμίδες είναι το ίδιο για τον οργανισμό μας? Τι σημαίνει ποιότητα θερμίδων και τη σημασία έχει για την διατροφή και το αδυνάτισμα;

Όταν ξεκινάμε κάποιο πρόγραμμα διατροφής ή μαγειρεύουμε φροντίζοντας την οικογένεια μας ώστε να τρέφεται σωστά, είναι πολύ σημαντικό όχι μόνο να γνωρίζουμε την σωστή ποσότητα των τροφίμων που είναι σκόπιμο να καταναλώνουμε, αλλά περισσότερο, την ποιότητα των θερμίδων που λαμβάνουμε από όλες τις τροφές που βρίσκονται διαθέσιμες στο τραπέζι μας.

Οργανισμός και ποιότητα θερμίδων

Ο οργανισμός δεν έχει την δυνατότητα να αναγνωρίσει το κάθε φρούτο ή λαχανικό με το όνομα που δίνουμε εμείς. Ούτε μπορεί να το ξεχωρίσει την στιγμή που εκείνο θα φτάσει στο στομάχι μας και θα αρχίσει η διαδικασία της πέψης. Αυτό που σίγουρα μπορεί να «διαβάσει», είναι τα 3 βασικά θρεπτικά της διατροφής μας: τις πρωτεΐνες, τα λίπη και τους υδατάνθρακες που έχουν θερμιδικό περιεχόμενο και μαζί τις βιταμίνες, τα μέταλλα, και τα ιχνοστοιχεία που δεν αποδίδουν θερμίδες. Όλες οι τροφές λοιπόν, όπως και αν λέγονται και από όπου και αν προέρχονται, για τον οργανισμό μας «μεταφράζονται» σε αυτά τα 3 θρεπτικά συστατικά, άσχετα με την ονομασία τους, άσχετα με τα αν καταναλώθηκαν πρωί ή βραδύ, μεμονωμένα ή όλες μαζί. Για εκείνον παραμένουν 3 βασικά θρεπτικά συστατικά.

Ποιότητα θερμίδων και μεταβολισμός

Στην πραγματικότητα, παρόλο που θεωρούμε πως η δίαιτα είναι συνώνυμη με την πείνα και την εκτεταμένη στέρηση της τροφής, είναι η ποιότητα των θερμίδων που λαμβάνουμε από τις τροφές η παράμετρος η οποία καθορίζει την πραγματική ποσότητα θερμίδων που θα καεί από τον οργανισμό μας. Για τον λόγο αυτό, θα μπορούσαμε να πούμε ότι εάν υπάρχουν δύο προϊόντα με την ίδια ποσότητα θερμίδων αλλά όχι την ίδια ποιότητα, είναι πιθανόν να μας παχύνει η κατανάλωση εκείνης της τροφής που έχει τις λιγότερες θερμίδες, αλλά της πιο κακής ποιότητας.

Ποιότητα θερμίδων και διατροφή

• Οι θερμίδες που προέρχονται από πρωτεΐνες στον οργανισμό μας χρησιμοποιούν δύο φορές περισσότερη ενέργεια για να μεταβολισθούν από αυτήν που τελικά αποδίνουν, με αποτέλεσμα να λαμβάνουμε σχεδόν την μισή ποσότητα θερμίδων όταν τις καταναλώνουμε. Οι πρωτεΐνες βοηθούν επίσης στην μείωση της πείνας και μας κάνουν να αισθανόμαστε χορτάτοι και πλήρεις. Όμως, η συνολική πρόσληψη τους μέσα στην διάρκεια της ημέρας πρέπει να υπόκειται σε έλεγχο και δεν πρέπει να είναι ανεξέλεγκτη γιατί τα παραπροϊόντα του μεταβολισμού τους επηρεάζουν την νεφρική και ηπατική λειτουργία.

• Οι θερμίδες που προέρχονται από τα λίπη είτε είναι καλά για την υγεία όπως τα φυτικά λίπη του ελαιολάδου, των ψαριών και των ξηρών καρπών είτε είναι ζωικά λίπη όπως το βούτυρο, το λίπος του κρέατος και των κρεατοσκευασμάτων, του τυριού και των γαλακτοκομικών προϊόντων, στον οργανισμό θα μεταβολισθούν σε λίπος και θα αποθηκευτούν στον λιπώδη ιστό σχεδόν εξ’ ολοκλήρου. Ακόμα λοιπόν και τα καλά λιπαρά, ακριβώς επειδή είναι λιπαρά, αποθηκεύονται σαν λίπος στον οργανισμό μας, αυξάνοντας το βάρος.

• Οι θερμίδες που προέρχονται από «σύνθετους» υδατάνθρακες όπως το άμυλο της πατάτας, των ζυμαρικών και του ρυζιού, τα δημητριακά όλων των ειδών, τα άλευρα όλων των ειδών, η βρώμη, η σίκαλη, το κριθάρι, το σιτάρι και όλα τα παραπροϊόντα τους, όταν μεταβολίζονται από τον οργανισμό σε ένα μεγάλο ποσοστό αποθηκεύονται και αυτά σαν λίπος στον οργανισμό μας, αυξάνοντας το βάρος μας, ακόμα και αν η ποσότητα τους είναι μικρή.

•  Οι θερμίδες που προέρχονται από τροφές που περιέχουν γλυκόζη και ζάχαρη, καίγονται αμέσως γιατί χρησιμοποιούνται σε κάθε κύτταρο του σώματος για να παράγουν την απαιτούμενη ενέργεια, αλλά αν καταναλωθούν σε μεγάλες ποσότητες αναβολίζονται και αποθηκεύονται και αυτές σε λίπος στο συκώτι ή τον λιπώδη ιστό σχεδόν αυτούσιες.

• Οι θερμίδες που προέρχονται από την φρουκτόζη που περιέχεται στα φρούτα και το μέλι μπορεί να αποδίδουν το ίδιο θερμιδικό ποσό με την ζάχαρη, αλλά η ποιότητα των θερμίδων αυτών είναι διαφορετική με αποτέλεσμα πολύ λιγότερο ποσοστό από αυτές να αποθηκεύεται τελικά σαν λίπος στον οργανισμό μας.

 

Επιλέξτε λοιπόν καλής ποιότητας πρωτεΐνες όπως το άπαχο κρέας, το ψάρι, το αυγό και καταναλώστε τα με σύνεση, προτιμήστε αγνό παρθένο ελαιόλαδο που όμως θα το τσιγκουνεύεστε στο σερβίρισμα, αποφύγετε τις πολλές γαρνιτούρες με πατάτες-ρύζι και αμυλούχες τροφές, συνοδεύετε τα γεύματα σας με λαχανικά και σαλάτες, περιορίστε τα γλυκά και αντικαταστήστε μερικά με φρούτα ή ξερά φρούτα και φυσικούς χυμούς και θα δείτε το βάρος σας να κατεβαίνει. Η διατροφή και η δίαιτα δεν θέλουν κόπο, αλλά τρόπο!