ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΝΗΛΙΚΕΣ-ΠΑΙΔΙΑ ΠΟΥ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΜΕΘΟΤΡΕΞΑΤΗ.

1. ΤΡΩΜΕ ΠΟΛΥ ΚΡΕΑΣ γιατί περιέχει την μεγαλύτερη ποσότητα σε αιμικό  και μη αιμικό σίδηρο: 2 φορές την εβδομάδα κόκκινο (κιμάς-μοσχάρι-βοδινό-αρνί και 1 φορά την εβδομάδα λευκό κρέας (άπαχο χοιρινό-ψαρονέφρι ή κοτόπουλο) σε κανονική μερίδα 180 γρ. μαγειρεμένο με λίγο λάδι, ψητό και σπάνια τηγανιτό. ΠΡΟΣΟΧΗ! ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΟΥΜΕ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΜΕ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ γιατί το ασβέστιο των γαλακτοκομικών εμποδίζει την απορρόφηση του σιδήρου. Το κρέας προμηθεύει τον οργανισμό με Βιτ. Β6 και Β12, οι οποίες δυσ-απορροφόνται λόγω της χορήγησης της μεθοτραξάτης.
2. ΤΟ ΣΥΚΩΤΙ είναι καλύτερη πηγή σιδήρου, Βιτ. Β6, Βιτ. Β12 και είναι επίσης καλή πηγή πρωτεΐνης. Μπορούμε να το τρώμε 1 φορά την εβδομάδα (καλύτερα ψητό και όχι τηγανιτό) και με την προσθήκη άφθονης ποσότητας λεμονιού, χωρίς να φάμε ταυτόχρονα γαλακτοκομικά προϊόντα.
3. ΤΟ ΨΩΜΙ, ΤΟ ΡΥΖΙ, ΤΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ ΕΙΝΑΙ Η ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΜΑΣ και παρέχουν ικανή ποσότητα θερμίδων ώστε να αντιμετωπισθεί ο αυξημένος καταβολισμός των ασθενών, λόγω της γενικευμένης φλεγμονής της αρθρίτιδας: περίπου 1-2 φέτες ψωμί σε κάθε γεύμα, 1 μερίδα (3-4 κουταλιές της σούπας γεμάτες) ρύζι ή κριθαράκι ή πουρέ ή πλιγούρι ή τραχανά στο μεσημεριανό ή το βραδινό μαζί με το κρέας ή το ψάρι.
4. Αν έχουμε πρόβλημα βάρους ή δυσκοιλιότητας καλό είναι να προτιμάμε το ψωμί ολικής άλεσης, το μαύρο ή το σικάλεως τα οποία περιέχουν το φύτρο του καρπού του δημητριακού, βοηθούν στην κινητικότητα του εντέρου, μειώνουν το αίσθημα της πείνας και περιέχουν μέταλλα, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
5. ΤΑ ΟΣΠΡΙΑ και ιδιαίτερα τα φασόλια και οι φακές περιέχουν και αυτά μη αιμικό σίδηρο και καλό είναι να τα καταναλώνουμε τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα, είναι όμως και πολύ καλές πηγές πρωτεΐνης, μετάλλων και ιχνοστοιχείων. Αν μας ενοχλούν στην πέψη, καλό είναι να τα βράζουμε πολλή ώρα.
6. Πρέπει να καταναλώνουμε ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΧΑΜΗΛΑ ΣΕ ΛΙΠΑΡΑ: Η μεθοτραξάτης προκαλεί αύξηση της ομοκυστεΐνης του πλάσματος του αίματος, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αθηρωμάτωση των αρτηριών. Προτιμούμε γάλα ή γιαούρτι ή αρριάνι ή τυρί ή κασέρι σε κανονικές ποσότητες: 1-2 φλ. τσαγιού γάλα-αρριάνι, 1 κεσεδάκι γιαούρτι στραγγιστό ή μη, 50 γρ. τυρί λευκό ή 2-3 φέτες κασέρι την ημέρα (όχι με πολύ λίπος και αλάτι). Περιέχουν Βιτ. Α αλλά κυρίως Βιτ.D και ασβέστιο που είναι απαραίτητα για την προστασία της  υγείας των οστών των ασθενών λόγω της χορήγησης μεθοτρεξάτης. Αν μας προκαλούν δυσπεψία, μπορούμε να αγοράσουμε γαλακτοκομικά με λιγότερη λακτόζη. Να θυμόμαστε ότι περισσότερο ασβέστιο περιέχουν τα λευκωπά κασέρια από το κιτρινωπά τύπου edam, gouda, cheddar κ.τ.λ.
7. ΤΑ ΛΑΔΕΡΑ ΛΑΧΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΓΕΙΡΕΥΤΑ ΦΑΓΗΤΑ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΠΡΑΣΣΙΝΑ ΦΥΛΛΩΔΗ ΛΑΧΑΝΙΚΑ (φασολάκια, αρακάς, μπάμιες, κολοκύθια γεμιστά, γεμιστά, πράσα, χόρτα βραστά, σπανάκι, αγκινάρες , πιπεριές κ.τ.λ) ΕΙΝΑΙ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΑΣ και καλό θα είναι να τα τρώμε τουλάχιστον 2-3 φορές την εβδομάδα. Περιέχουν πλήθος βιταμινών που έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες: Βιτ. Ε , φυλλικό οξύ , βιτ.Β6 , Μαγνήσιο.
8. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΥΝΟΔΕΥΟΥΜΕ ΤΟ ΓΕΥΜΑ ΜΑΣ ΜΕ ΣΑΛΑΤΑ λαχανικών και ιδιαίτερα να προτιμάμε τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (στην εποχή τους) όπως μαρούλι, ρόκα, σπανάκι, χόρτα, σέλινο, μαϊντανό, άνηθο, πράσινα κρεμμυδάκια φρέσκα, μπρόκολα, σπαράγγια, πιπεριές, φύλλα παντζαριών και ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΤΟΥΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΧΥΜΟΥ ΛΕΜΟΝΙΟΥ. Το λεμόνι που έχει βιταμίνη C βοηθά στην καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου που προσφέρουν τα λαχανικά από τον οργανισμό, αλλά και στην προστασία των βιταμινών των λαχανικών κατά την παρασκευή της σαλάτας.
9. ΨΑΡΙ ΨΗΤΟ 1-2 ΦΟΡΕΣ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ: και ιδιαίτερα παχιά ψάρια (σολομό, τσιπούρες, λαβράκια, γαλέο) τα οποία έχουν σημαντική ποσότητα ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων, ψητά, σχάρας ή πλακί στον φούρνο με λαχανικά και σπάνια τηγανιτά.
10. ΟΛΑ ΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΝΑ (όλα τα οστρακοειδή και τα μαλάκια) περιέχουν ικανοποιητική ποσότητα Βιταμίνης Α, σεληνίου και ψευδαργύρου, ουσίες αντιοξειδωτικές και καλό είναι να καταναλώνονται και αυτά 1 φορά την εβδομάδα σε συνταγές που να περιέχουν λαχανικά και σαλάτες.
11. ΤΡΩΜΕ ΦΡΟΥΤΑ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ: καλύτερα φρούτα εποχής σε μια μεγάλη μερίδα (2-3 μέτρια φρούτα την ημέρα) ή 1 μεγάλο ποτήρι χυμό πορτοκαλιού φρέσκο. Το πορτοκάλι έχει μεγάλη ποσότητα βιταμίνης C και πρέπει να προστίθεται στο καθημερινό μας διαιτολόγιο για να βοηθήσει στην απορρόφηση του σιδήρου από τον οργανισμό, αλλά αποτελεί και ισχυρή αντιοξειδωτική βιταμίνη. Η μεθοτρεξάτη μειώνει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού και για αυτό η λήψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων από τις τροφές είναι απαραίτητη. Απαγορεύεται το γκρέιπφρουτ.
12. Μπορούμε να καταναλώνουμε επίσης ΞΕΡΑ ΦΡΟΥΤΑ όπως δαμάσκηνα, σύκα, σταφίδες, βερίκοκα, ροδάκινα γιατί περιέχουν μεγάλη ποσότητα βιταμινών και ιχνοστοιχείων, καθώς επίσης και φυσικούς χυμούς ή μίξερ φρούτων.
13. ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΦΑΜΕ 2-3 ΑΥΓΑ ΤΗΝ ΕΒΔΟΜΑΔΑ καλύτερα βραστά σε σαλάτες, ομελέτα ή στραπατσάδα, γιατί αποτελούν καλής ποιότητας πρωτεΐνη που βοηθά στην προστασία του μυϊκού ιστού του οργανισμού αλλά περιέχουν και Βιτ. Α που είναι ιδιαίτερα αντιοξειδωτική.
14. Μπορούμε να τρώμε όλους τους ΞΗΡΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ καβουρδισμένους ή μη, σε μικρές ποσότητες (1-2 χούφτες την ημέρα), καλύτερα ανάλατους για να πάρουμε βιταμίνες και μέταλλα. Προσοχή όμως γιατί έχουν πολλές θερμίδες.
15. Μπορούμε να πίνουμε τσάι (ζεστό-κρύο) και ιδιαίτερα μαύρο-πράσινο που είναι πλούσια σε ταννίνες, οι οποίες είναι ισχυρά αντιοξειδωτικές ουσίες.
16. Μπορούμε να  καταναλώνουμε όλα τα είδη του καφέ αλλά σε μέτρια ποσότητα (1-2 φλ./την ημέρα) γιατί ο καφές αποτελεί φυσική πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών.
17. Δεν πίνουμε αλκοόλ γιατί απαγορεύεται με την λήψη της μεθοτρεξάτης. Εναλλακτικά μπορούμε να πιούμε μπύρα χωρίς αλκοόλ που πάλι περιέχει φυλλικό οξύ.
18. Αποφεύγουμε: να καταναλώνουμε όλων των ειδών τα βότανα και τα αφεψήματα που παρασκευάζονται από βότανα. Μπορεί να περιέχουν συστατικά που να αλληλοεπιδρούν με την φαρμακευτική αγωγή που ακολουθούμε, μειώνοντας σημαντικά το θεραπευτικό αποτέλεσμα.
19. Όταν λαμβάνουμε μεθοτρεξάτη: ΔΕΝ καταναλώνουμε αλάτι, πολλή ζάχαρη και αλκοόλ καθώς και τρόφιμα που τα περιέχουν.
20. ΔΕΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ (τυρι, γάλα, γιαούρτι, τυρί κρέμα κ.τ.λ.) ή ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΑΣΒΕΣΤΙΟ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΜΕ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΠΛΟΥΣΙΑ ΣΕ ΣΙΔΗΡΟ γιατί δεν θα απορροφήσουμε ούτε τον σίδηρο ούτε το ασβέστιο. Όλα τα γαλακτοκομικά και τα συμπληρώματα διατροφής μπορούμε να τα καταναλώσουμε 2 ώρες μετά τα γεύματα.
21. ΘΥΜΩΜΑΣΤΕ να προσθέτουμε πάντα λεμόνι στα κρέατα, τα ψάρια, τα μαλάκια, στα λαχανικά και στις σαλάτες, ενώ είναι σκόπιμο να το προσθέτουμε ακόμα και την ώρα του βρασμού τους για να διατηρήσουμε τις βιταμίνες τους.
22. ΔΕΝ ΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΚΑΝΕΝΑ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ  αν δεν έρθουμε πρώτα σε συνεννόηση με τον γιατρό μας. Η υπερ-πρόσληψη βιταμινών και ιχνοστοιχείων μπορεί επίσης να προκαλέσει προβλήματα στον οργανισμό, ενώ μπορεί να μειώσει ή να αυξήσει δραματικά την δραστικότητα της μεθοτρεξάτης.
23. ΜΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ Η ΣΩΣΤΗ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΑΣ.

 

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

 

Πηγές:

1.Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τμήμα Ιατρικής, Τομέας Παθολογίας : «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ», UNIVERSITY STUDIO PRESS, (Θεσσαλονίκη, 1998)

2.Αντώνιος Ζαμπέλας : «κλινική διαιτολογία & διατροφή με στοιχεία παθολογίας», Ιατρικές εκδόσεις Π.Χ Πασχαλίδη, (Θεσσαλονίκη 2007).

3.Γεωργίου Μανουσάκη : «ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ», έκδοση Γεωργίου Μανουσάκη, (2008).