Μαννόζη και ουρολοιμώξεις. Είναι αποτελεσματική;

 Τι είναι η μαννόζη που τα τελευταία χρόνια προτείνεται ως φυσικό προστατευτικό μέσο έναντι των ουρολοιμώξεων; Είναι όντως αποτελεσματική; Ποια είναι η συνήθης δοσολογία;

Μαννόζη και ουρολοιμώξεις: τι είναι η μαννόζη

Η μαννόζη (διεθνώς mannose) είναι μονοσακχαρίτης που απαντάται στη φύση και που χημικά ανήκει στη σειρά των αλδοεξοζών ή απλά εξοζών, δηλαδή στους απλούς υδατάνθρακες με έναν δακτύλιο 6 ατόμων άνθρακα. Είναι ολόιδια χημικά με την γλυκόζη με την μόνη διαφορά να παρατηρείται στην θέση του άνθρακα C2. Η μαννόζη είναι σημαντική στον ανθρώπινο μεταβολισμό λόγω της συμβολής της στην γλυκοζυλίωση ορισμένων πρωτεϊνών μετατρέποντας σε γλυκοπρωτεΐνες που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε πολλούς ιστούς και όργανα του οργανισμού, ενώ δρουν ως γλυκοθρεπτικό συστατικό σε πολλές μεταβολικές οδούς. Παρόλα αυτά, η μαννόζη δεν είναι απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για τον άνθρωπο. Μπορεί να παραχθεί στο ανθρώπινο σώμα από την γλυκόζη της τροφής ή από την φρουκτόζη των φρούτων ενώ όταν διασπάται μπορεί να μετατραπεί σε γλυκόζη. Αποβάλλεται εν μέρει από τα ούρα.

Στη φύση την συναντάμε σε δύο ισομερή, την D-μαννόζη και την L-μαννόζη, με πολύ πιο συχνή την D-μαννόζη. Μπορούμε να την προσλάβουμε μέσω διαφόρων φρούτων και λαχανικών γιατί βρίσκεται σε αρκετά υψηλές συγκεντρώσεις στα κράνμπερι και στον χυμό τους, στα μπλε και κόκκινα μύρτιλα, στα μήλα, τα πορτοκάλια, στις ντομάτες, στα ροδάκινα, στο μπρόκολο, στο λάχανο και στα πράσινα φασολάκια.

Μαννόζη και ουρολοιμώξεις: ο ρόλος της μαννόζης και των άλλων συμπληρωμάτων διατροφής

Τα τελευταία χρόνια, η μαννόζη συστήνεται ως συμπλήρωμα διατροφής μόνη ή σε συνδυασμό με άλλα συμπληρώματα διατροφής (όπως τα κράνμπερι και ο χυμός τους, ο γαλακτοβάκιλος των γαλακτοκομικών προϊόντων σε κολπικά υπόθετα για τις γυναίκες, η πόσιμη μαγειρική σόδα, η βιταμίνη C, το υαλουρονικό οξύ σε μορφή εγχύματος κ.α) για την μείωση των συμπτωμάτων ή την πρόληψη της υποτροπιάζουσας κυστίτιδας που οφείλεται σε ουρολοίμωξη κυρίως σε γυναίκες ΕΝΑΝΤΙ των αντιβιοτικών, των ανοσοδιεγερτικών εμβολίων ή της χημειοπροφύλαξης. Η έλλειψη εμπεριστατωμένων μελετών σε μεγάλης κλίμακας δείγματος ασθενών, αδυνατεί να επιβεβαιώσει σήμερα την αποτελεσματικότητα όλων των προαναφερθέντων συμπληρωμάτων διατροφής όπως και της D-μαννόζης στην αποτελεσματική πρόληψη των υποτροπών της κυστίτιδας που οφείλεται στην ουρολοίμωξη.

Παρόλο που η D-μαννόζη φαίνεται να είναι ασφαλής ως προφύλαξη μόνη της ή σε συνδυασμό με άλλα συμπληρώματα διατροφής ιδιαίτερα σε γυναίκες (ή/και άνδρες) που παρουσιάζουν υποτροπές στην φλεγμονή της ουροδόχου κύστεως η οποία οφείλεται στην ουρολοίμωξη, τα μέχρι τώρα γνωστά στοιχεία προέρχονται από ελάχιστες, όχι καλά οργανωμένες μελέτες, με μικρό αριθμό δείγματος που δεν μπορούν να αποδείξουν τελικά την ευεργετική δράση της. Το ότι η μαννόζη είναι ασφαλής στην χρήση της δεν σημαίνει ότι είναι και αποτελεσματική.

Παρά το γεγονός ότι η D-μαννόζη προτείνεται σε αρκετά μεγάλο βαθμό ακόμα και στην χώρα μας σε δόση έως και 4000 mg/ημέρα με συνήθη δόση τα 2000 mg/ημέρα, οι κατευθυντήριες γραμμές των Ευρωπαϊκών Ουρολογικών Εταιριών για τις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, δεν συνιστούν την τακτική χρήση της εκτός κλινικών δοκιμών. Και αυτό γιατί ο πιθανός ρόλος της D-μαννόζης στον μεταβολισμό του κολοβακτηριδίου E. coli (Escherichia Coli) που είναι υπεύθυνο σε πολύ μεγάλο βαθμό για τις ουρολοιμώξεις, έχει διερευνηθεί σχετικά πρόσφατα. Επιπρόσθετα, η μεγάλη αυτή δόση της μαννόζης έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί μαλακές κενώσεις, εκτεταμένο πόνο στην κοιλιακή χώρα και εκτεταμένες διάρροιες.

Η D-μαννόζη δεν φαίνεται να έχει καμία επίδραση στον μεταβολισμό του βακτηρίου αυτού, είτε στη δράση των αντιβιοτικών που το καταστρέφουν είτε στη βιωσιμότητα του ίδιου βακτηρίου στο ουροποιητικό σύστημα. Επιπλέον, D-μαννόζη δεν παρουσιάζει δράση παρόμοια με τα αντιβιοτικά, δεδομένου ότι δεν επάγει την δημιουργία αναστολέων έναντι των FimH πρωτεϊνών των κροσσών των βακτηρίων αυτών, αναστολέων που θα μπορούσαν να τροποποιήσουν την βακτηριακή προσκόλληση στα κύτταρα του ουροποιητικού συστήματος.

Μαννόζη και ουρολοιμώξεις: οι νέες έρευνες

Ο FimH είναι ένας τύπος κροσσωτού ιστού του ουροπαθογόνου βακτηρίου Escherichia coli, που αναγνωρίζεται για την ικανότητά του να προσκολλάται και να μολύνει τον επιθηλιακό ουροποιητικό ιστό. Λόγω του ρόλου του στην λοιμογόνο δράση του βακτηρίου, αρκετές θεραπευτικές στρατηγικές έχουν σήμερα επικεντρωθεί στη μελέτη του FimH πρωτεϊνικού παράγοντα, συμπεριλαμβανομένων των ανοσοδιεγερτικών εμβολίων αλλά και καινούριων μορίων που πιστεύεται ότι αναστέλλουν την συναρμολόγησή και άρα την δράση του.

⊗Πριν λάβετε οποιοδήποτε συμπλήρωμα διατροφής, να είστε σίγουροι για την αποτελεσματικότητα της δράσης του, ζυγίζοντας το όφελος έναντι της επιβάρυνσης που μπορεί αυτό να προσδώσει στον οργανισμό σας. 

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

Πηγές:
1. Cosimo De Nunzio at all: «Role of D-Mannose in the Prevention of Recurrent Uncomplicated Cystitis: State of the Art and Future Perspectives». Περιοδικό: Antibiotics, Απρίλιος 2021.

2. Κωνσταντίνος Σταματίου, Νεκταρία Ρεκλείτη: «O ρόλος των εναλλακτικών μέτρων και των μη αντιβιοτικών φαρμακολογικών παρεμβάσεων στην αντιμετώπιση των υποτροπιαζόντων επεισοδίων λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος σε γυναίκες» , Ουρολογική Κλινική, Μικροβιολογικό Τμήμα, ΓΝ Πειραιά «Τζάνειο». Περιοδικό: Επιστημονικά χρόνια, ανασκόπηση, 2016.

3. Alfredo Montes-Robledo, «D-Mannoside FimH Inhibitors as Non-Antibiotic Alternatives for Uropathogenic Escherichia coli», Περιοδικό: Antibiotics, Ιούλιος 2021.