Κοιλιακό λίπος. Κάτι παραπάνω από ένα αντιαισθητικό «σωσίβιο»

Τα πρόσφατα ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι τα λιποκύτταρα που αυξάνονται σε μέγεθος γύρω από την κοιλιά, το λεγόμενο σπλαχνικό λίπος, είναι κάτι περισσότερο από απλές αποθήκες λίπους για τον οργανισμό. Τα λιποκύτταρα αυτά λειτουργούν και σαν ενδοκρινικά κύτταρα παράγοντας ορμόνες που δρουν τοπικά αλλά και σε απομακρυσμένους κύτταρα-στόχους στον οργανισμό.

Ειδικότερα το κοιλιακό λίπος, το λίπος δηλαδή που συσσωρεύεται γύρω από την κοιλιά και είναι χαρακτηριστικό κυρίως στο ανδρικό φύλο, σχετίζεται με πολλές ορμονικές διαταραχές συχνά όμως ενοχοποιείται για την εμφάνιση τους. Ειδικότερα, σε άτομα με αυξημένο δείκτη μάζα σώματος (Δ.Μ.Σ) που πάσχουν από παχυσαρκία και παρουσιάζουν συσσωρευμένο κοιλιακό λίπος με περίμετρο μέσης άνω των 102 εκατοστών για τους άνδρες και άνω των 89 εκατοστών για τις γυναίκες, είναι δυνατόν να παρατηρηθούν:

• Αντίσταση στην ινσουλίνη και υπερινσουλιναιμία, δύο καταστάσεις που ευνοούν την εμφάνιση προ-διαβήτη και διαβήτη και στα δύο φύλα.
• Αυξημένη πίεση και υπέρταση και στα δύο φύλα.
• Υψηλά επίπεδα ελεύθερης τεστοστερόνης και ανδροστενεδιόνης καθώς και χαμηλές συγκεντρώσεις των φυλετικών ορμονών στις γυναίκες. Οι μεταβολές αυτές αποτελούν το υπόστρωμα για την ανάπτυξη του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών, μερικών ειδών ορμονοεξαρτώμενων καρκίνων, διαταραχών της έμμηνου ρήσεως αλλά και συνεπαγόμενη αύξηση του κινδύνου υπογονιμότητας στις γυναίκες.
• Αυξημένα επίπεδα παραγωγής κορτιζόλης στο ίδιο το αποθηκευμένο κοιλιακό λίπος, κάτι που συμβάλει στην εγκατάσταση της αντίστασης στην ινσουλίνη και στην πιθανή εμφάνιση προ-διαβήτη και διαβήτη και στα δύο φύλα.
• Χαμηλά επίπεδα αυξητικής ορμόνης που σχετίζονται με χαμηλό ανάστημα και στα δύο φύλα.
• Χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης στους άντρες, άμεσα συνδεόμενα με την ανδρική υπογονιμότητα.
• Χαμηλά επίπεδα προγεστερόνης στις γυναίκες σχετιζόμενα με την γυναικεία υπογονιμότητα.
• Η συσσώρευση του κοιλιακού  λίπους  ενοχοποιείται και για την εμφάνιση άνοιας έως και  3 φορές περισσότερο από ότι σε άτομα που δεν εμφανίζουν κοιλιακή παχυσαρκία.

Επομένως το κοιλιακό λίπος είναι πολλά παραπάνω από ένα αντιαισθητικό «σωσίβιο» που έχουμε συχνά γύρω από την κοιλιά μας. Είναι υπεύθυνο για την πρόκληση ενδοκρινικών διαταραχών που συνδέονται κυρίως με την εμφάνιση προ-διαβήτη και διαβήτη καθώς και την αύξηση του κινδύνου υπογονιμότητας και στα δύο φύλα.

Κοιλιακό λίπος: τι είναι και πώς χάνεται;

Δεν υπάρχει ειδική δίαιτα που να εξειδικεύεται στο χάσιμο του λίπους γύρω από την κοιλιά. Η απώλεια του λίπους στα άτομα είναι μια γενικότερη διαδικασία που εξαρτάται από γενετικούς παράγοντες οι οποίοι με την σειρά τους καθορίζουν τον αριθμό των λιποκυττάρων και την κατανομή του λίπους στις διάφορες λιποαποθήκες στον οργανισμό καθώς και την κινητοποίηση τους για την καύση και την απόδοση ενέργειας στον οργανισμό. Η απώλεια του λίπους όμως σχετίζεται και με τον ρυθμό απώλειας βάρους, καθώς η απότομη απώλεια κιλών αποδομεί μεγαλύτερο ποσοστό μυικής μάζας, γλυκογόνου και υγρών και λιγότερο λίπους. Αντίθετα, η αργή και σταδιακή απώλεια κιλών, οδηγεί σε μεγαλύτερη καύση λίπους από τις λιποαποθήκες του οργανισμού.

Στα πλαίσια μιας γενικότερης δίαιτας περιορισμού της συνολικής θερμιδικής πρόσληψης και μιας ισορροπημένης διατροφής σε συνδυασμό με κάποιας μορφής εξατομικευμένη άσκηση που σχεδιάζεται για το κάθε υπέρβαρο ή παχύσαρκο άτομο ξεχωριστά, αυξάνει την καύση  λίπους από παντού στο σώμα, συνεπώς και σε κάποιο ποσοστό από το κοιλιακό λίπος. Προφανώς χρειάζεται υπομονή ώστε να μην υπάρχει απαίτηση για γρήγορη και απότομη απώλεια όλων των περιττών κιλών σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Είναι καλό να ακολουθούμε έναν γενικότερο κανόνα: το λίπος είναι καλύτερα να μην το αποθηκεύουμε καθόλου, παρά να το αποθηκεύουμε και μετά να προσπαθούμε να το χάσουμε.

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

ΠΗΓΕΣ:

1.Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τμήμα Ιατρικής, Τομέας Παθολογίας : «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ», UNIVERSITY STUDIO PRESS, (Θεσσαλονίκη, 1998)

2.Βιοστατιστική, Τριχόπουλος Δ., Τζώνου Α., Κατσουγιάννη Κ., Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε., Αθήνα 2002. «Τυπολόγιο Ιατρικής Στατιστικής», Θεσσαλονίκη: Έκδοση Εργαστήριο Υγιεινής, 1998.

3.Albert M., Knoefel J. “Clinical Neurology of Aging” (Oxford University Press, 2011).