Χορτοφαγία και διατροφή: τα πιο γνωστά μοντέλα χορτοφαγίας

Χορτοφαγία και διατροφή: Γνωρίζετε ποια είναι τα πιο γνωστά μοντέλα χορτοφαγίας;

Η χορτοφαγία δεν είναι μια απόλυτα συγκεκριμένο διατροφικό πλάνο που υπόκειται σε μια σειρά κανόνων με τις ίδιες και απαράλλακτες παραμέτρους. Η χορτοφαγία δεν είναι μια γενικευμένη κατάσταση όπου οι κατ’ επιλογή χορτοφάγοι καταναλώνουν όλοι τα ίδια ακριβώς τρόφιμα, με τον ίδιο τρόπο μαγειρέματος, με τους ίδιους διατροφικούς περιορισμούς και τις ίδιες διατροφικές συνήθειες. Είναι μια στάση ζωής, όπου το άτομο μπορεί να επιλέξει τον τύπο διατροφής που θα ακολουθήσει αποκλείοντας τρόφιμα κατά βούληση.

Τα τελευταία χρόνια, έχουν αναπτυχθεί πολλά διαφορετικά διατροφικά μοντέλα χορτοφαγίας, όχι τόσο αυστηρά, κυρίως λόγω των διαφορετικών πολιτισμικών διατροφικών συνηθειών αλλά και λόγω της πεποίθησης ότι η έλλειψη των ζωικών προϊόντων από το καθημερινό σιτηρέσιο του ανθρώπου μπορεί να οδηγήσει (και σε ορισμένες περιπτώσεις οδηγεί όντως) σε προβλήματα υγείας.

Χορτοφαγία και διατροφή στην σημερινή εποχή

Παρόλα αυτά, πολύ περισσότερο σήμερα παρά την παλαιότερη εποχή, η κοινή γνώμη στρέφεται προς την χορτοφαγία για έναν σημαντικό λόγο: η υπέρμετρη εξάπλωση της κτηνοτροφίας οδηγεί στην παραγωγή μιας πρώτης ύλης, του κρέατος και των παραπροϊόντων του, που σε πολλές περιπτώσεις είναι ακατάλληλα για κατανάλωση ή επιβλαβή για την υγεία του καταναλωτή.

Χορτοφαγία και διατροφή: το κοινό χαρακτηριστικό των χορτοφάγων

Το κοινό χαρακτηριστικό της χορτοφαγίας είναι η  μερική ή η πλήρης έλλειψη ζωικών προϊόντων από το  γεύμα και σε αυτό το μοτίβο μπορεί κανείς να διακρίνει συγκεκριμένα μοντέλα χορτοφαγίας:

Χορτοφαγία και διατροφή: γνωρίστε τα πιο γνωστά μοντέλα χορτοφαγίας

• Η μακροβιοτική διατροφή: η διατροφή αυτή αποκλείει από το διαιτολόγιο ΟΛΕΣ τις ζωικές τροφές, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα ενώ σε ορισμένες περιορίζει και την κατανάλωση αλκοόλ. Τα ψάρια και τα θαλασσινά δεν περιλαμβάνονται στην διατροφή αυτή. Η μακροβιοτική διατροφή στηρίζεται στην κατανάλωση ακατέργαστων, μη-ραφιναρισμένων φυσικών τροφών αλλά και στην κατανάλωση οργανικών-βιολογικών προϊόντων.

• Η γαλακτο-ωο-φαγία : Ο τύπος αυτός χορτοφαγίας αποκλείει από το σιτηρέσιο το κρέας και τα παραπροϊόντα του, επιτρέπει όμως την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων και αυγών. Τα ψάρια συνήθως δεν περιλαμβάνονται στην διατροφή αυτή, χωρίς αυτό όμως να είναι απόλυτο. Τα θαλασσινά μπορούν να καταναλωθούν κατά βούληση.

• Η ωο-χορτοφαγία : Εδώ αποκλείονται το κρέας και τα παραπροϊόντα του, αποκλείονται επίσης και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, επιτρέπονται όμως τα αυγά. Τα ψάρια και τα θαλασσινά δεν συμπεριλαμβάνονται στην διατροφή, πάλι όμως αυτό υπόκειται στην κρίση του καθενός ενδιαφερόμενου.

• Η ημι-χορτοφαγία : Πρόκειται για έναν όχι τόσο αυστηρό τρόπο χορτοφαγίας όπου το άτομο επιλέγει κατά βούληση την κατανάλωση ζωικών προϊόντων ή/και παραπροϊόντων, αυγών, γαλακτοκομικών, θαλασσινών και ψαριών.

• Η αυστηρή χορτοφαγία (χορτοφαγία Vegan): η διατροφή αυτή αποκλείει την κατανάλωση ΑΥΣΤΗΡΑ ΟΛΩΝ των ζωικών προϊόντων και παραπροϊόντων, του κόκκινου κρέατος, των πουλερικών, των ψαριών, των αυγών, των θαλασσινών, του μελιού και των γαλακτοκομικών προϊόντων. Η τήρηση της διατροφής αυτή επιβάλει την προσοχή του ατόμου ώστε να μην παρουσιάζονται θεμελιώδης διατροφικές ελλείψεις.

• Η φρουτοφαγία : Η διατροφή αυτή περιλαμβάνει ΜΟΝΟ ωμά ή ξερά φρούτα, ξηρούς καρπούς, σπόρους, φυτικά έλαια και μέλι. Τα λαχανικά δεν συμπεριλαμβάνονται στην διατροφή αυτή.

• Η νέο-χορτοφαγία : Η διατροφή αυτή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως υγιεινή- σύγχρονη διατροφή και δίνει έμφαση στην κατανάλωση οργανικών τροφίμων, βιολογικών προϊόντων, πολλές φορές ακατέργαστων ή/και ωμών. Σε πολλές περιπτώσεις ενισχύεται από την κατανάλωση ζωικών προϊόντων (κυρίως ψαριών-θαλασσινών, αυγών αλλά και κρέατος) που είναι όμως αυστηρά βιολογικής προέλευσης ή/και ελευθέρας βοσκής. Μια παραλλαγή της διατροφής αυτής είναι η λεγόμενη παλαιολιθική διατροφή (paleo).

• Η Κουάσι-Πέσκο χορτοφαγία : Η διατροφή αυτή αποκλείει το κόκκινο κρέας επιτρέπει όμως την κατανάλωση λευκού κρέατος (μόνο πουλερικών και όχι χοιρινού ή κυνηγιού) ενώ επιτρέπει την κατανάλωση αυγών, ψαριών, γαλακτοκομικών αλλά και όλων των φυτικών τροφών.

⊗Σε κάθε περίπτωση η τήρηση της χορτοφαγίας δεν είναι παιχνίδι και δεν σηκώνει πειραματισμούς. Συμβουλευθείτε τον ειδικό διαιτολόγο- διατροφολόγο ο οποίος είναι ο μόνος εξειδικευμένος επιστήμονας για να σχεδιάσει την χορτοφαγική διατροφή σας.

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

Πηγές:

1. Αντώνιος Ζαμπέλας : «κλινική διαιτολογία & διατροφή με στοιχεία παθολογίας», Ιατρικές εκδόσεις Π.Χ Πασχαλίδη, (Θεσσαλονίκη 2007).
2. Rosanna Casper: «60 αλλαγές ζωής σε 30 ημέρες. Προτάσεις και προκλήσεις για να ζήσετε καλύτερα», (Brain Food, 2018) .