Το σαλέπι και οι θεραπευτικές του ιδιότητες

Το σαλέπι φτιάχνεται από τις ρίζες και τους κονδύλους ενός φυτού που ήταν γνωστό για πολλούς αιώνες στον Ελλαδικό αλλά και στον ευρύτερο χώρο της ανατολικής Μεσογείου από όπου και προήλθε, με το όνομα Όρχις (Orchis mascula που είναι ένας τύπος Ορχιδέας). Στα παλαιά χρόνια του αποδίδονταν ιδιότητες αφροδισιακές, γι’ αυτό και πέρασε στη λαϊκή παράδοση ως το σερνικοβότανο, βότανο δηλαδή που χάριζε στις γυναίκες αρσενικά παιδιά. Στην σημερινή εποχή, πίνεται ως ρόφημα ή χρησιμοποιείται κυρίως στην ζαχαροπλαστική για την παρασκευή γλυκών.

Το σαλέπι και οι θεραπευτικές του ιδιότητες

Στις ορχιδέες αυτές και στις θεραπευτικές ιδιότητες τους αναφέρθηκαν ο Ιπποκράτης, ο Ασκληπιός, ο Θεόφραστος αλλά και ο Γαληνός, τονίζοντας την δύναμη του σερνικοβότανου να τονώνει τον οργανισμό των ασθενών, να επουλώνει τις πληγές του στομάχου και του εντέρου αλλά και να ανακουφίζει από τον έντονο βήχα γιατί:

• Το σαλέπι έχει θεραπευτικές ιδιότητες γιατί περιέχει τις φαρμακευτικές ουσίες αραβίνη και τραγακανθίνη και πολύ άμυλο τα οποία όταν διαλύονται στο νερό, δημιουργούν ένα υγρό πηκτό και κολλώδες που θεωρείται κατάλληλο για την ανακούφιση του βήχα, του άσθματος και του στομαχόπονου, δρα κατά της δυσεντερίας, ενώ τονώνει σημαντικά το ανοσοποιητικό σύστημα.
• Το σαλέπι είναι επίσης ένα ρόφημα θερμαντικό εξαιτίας των πολλών και διαφορετικών μπαχαρικών που περιέχει ανάλογα με την συνταγή του. Για αυτόν τον λόγο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μας ζεστάνει αποτελεσματικά αντί για το τσάι ή άλλα αφεψήματα.
• Είναι πλούσιο σε άμυλο και μπορεί να χαρίσει ενέργεια και πνευματική διαύγεια σε άτομα που την χρειάζονται όπως οι μαθητές, οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες γυναίκες, αλλά και οι ασθενείς.
• Περιέχει πολύτιμα μεταλλικά άλατα όπως φώσφορο και ασβέστιο. Βοηθά σε σημαντικό  βαθμό τους εξασθενισμένους από αρρώστιες οργανισμούς να ανακάμψουν και να αναρρώσουν γρηγορότερα.
• Περιέχει μια κολλώδη ουσία, την βασσαρίνη η οποία όταν βράσει με το νερό μετατρέπεται σε κολλώδη πηχτή ουσία, μαλακτική, κατά του βήχα και των φλεγμάτων.
• Το σαλέπι λόγω της κολλώδους φύσης του αλλά και των επουλωτικών συστατικών του, επιδρά στο στομάχι και το έντερο αναπλάθοντας τα τοιχώματα του πεπτικού συστήματος.
• Οι τονωτικές και αφροδισιακές του ικανότητες εντείνονται χάρη στην προσθήκη των μυρωδικών όπως της κανέλας, του γαρύφαλλου, της πιπερόριζας ή της βανίλιας.

 

Σαλέπι και θερμίδες

Το σαλέπι δεν έχει ιδιαίτερες θερμίδες. Το απλό σαλέπι χωρίς ζάχαρη έχει περίπου 15 θερμίδες ανά μερίδα (ως μερίδα θεωρείται το 1 κουταλάκι του γλυκού των 15 γραμμαρίων), ενώ αν πρόκειται για έτοιμη σκόνη αναμεμιγμένη με ζάχαρη, έχει περίπου 30 θερμίδες ανά μερίδα.

Σαλέπι και τρόποι παρασκευής

Στις ρίζες του φυτού αυτού αναπτύσσονται οι κόνδυλοι του, οι οποίοι αποξηραίνονται, αλέθονται, απομακρύνεται το πικρό αιθέριο έλαιο τους και η σκόνη τους ώστε να παρασκευαστεί τελικά αυτό το θαυμάσιο αφέψημα που πωλούν οι γνωστοί μας «σαλεπιτζήδες». Το σαλέπι μπορούμε να το βρούμε σαν σκόνη σκέτο ή αναμεμιγμένο με διάφορα άλλα βότανα καθώς και κανέλα, μοσχοκάρυδο, γαρίφαλο και βανίλια για να το παρασκευάσουμε εμείς στο μπρίκι με έναν τρόπο παρόμοιο με τον Ελληνικό καφέ!

Είδη σαλεπιού

Στην Ελλάδα μπορούμε να αγοράσουμε αυθεντικό σαλέπι Ιωαννίνων, το σαλέπι από την Πόλη με την αυθεντική πολίτικη συνταγή καθώς επίσης και το σαλέπι θαλάσσης που παρασκευάζεται από ένα είδος φυκιών της Ισλανδίας.

Απολαύστε λοιπόν ένα μοναδικό σαλέπι ρόφημα με θεραπευτικές ιδιότητες, θερμαντικό, εύγεστο και παράλληλα χορταστικό!

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

Πηγές:

1. Γεωργίου Μανουσάκη : «ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ», έκδοση Γεωργίου Μανουσάκη, (2008).
2. Αντωνία Τριχοπούλου: «ΠΙΝΑΚΕΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΦΑΓΗΤΩΝ», 3^η έκδοση, εργαστήριο υγιεινής και επιδημιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών (επιστημονικές εκδόσεις Παρισιανού, Αθήνα).