Πυρετός και διατροφή

Ο πυρετός δεν είναι ασθένεια αλλά αποτελεί σημαντικότατο σημάδι και ένδειξη ασθένειας. Αποτελεί μια προειδοποίηση ότι κάτι συμβαίνει στο σώμα μας. Ποια είναι τα όρια του πυρετού και ποια θα πρέπει να είναι η διαιτολογική φροντίδα του ατόμου που ανεβάζει πυρετό;

Πυρετός και διατροφή: Τι είναι ο πυρετός;

Ο πυρετός εμφανίζεται συνήθως ως αποτέλεσμα κάποιας λοίμωξης που προκαλείται από βακτήρια ή ιούς. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι αποτέλεσμα αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος σε κάποιο φάρμακο ή να αποτελεί ένδειξη φλεγμονής ή ακόμα ο πυρετός μπορεί να συμβεί λόγω υπερβολικής ζέστης (θερμοπληξία). Το έντονο άγχος σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί επίσης να αυξήσει την θερμοκρασία του σώματος.

Σε πολλές περιπτώσεις η αιτία του πυρετού παραμένει άγνωστη. Στις περιπτώσεις αυτές, το σύνηθες είναι σε 1-2 ημέρες να εκδηλώνονται συμπτώματα ή σημεία που θα υποδείξουν την αιτία του πυρετού.

Ποιος είναι ο σκοπός του πυρετού;

Η αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος βοηθά σημαντικά στην μείωση του βακτηριακού ή του ιικού φορτίου και για τον λόγο αυτό δεν είναι σκόπιμο να τον κατεβάζουμε αμέσως. Η μείωση της θερμοκρασίας του σώματος σε πολλές περιπτώσεις θα καλύψει τα συμπτώματα, θα παρατείνει την ασθένεια και θα καθυστερήσει την αναγνώριση της αιτίας που την προκαλεί. Σε κάθε περίπτωση όμως, συμβουλευόμαστε τον γιατρό μας.

Μέτρηση της θερμοκρασίας

Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλά θερμόμετρα με διαφορετικές δυνατότητες αλλά και αξιοπιστία:

• Γυάλινα θερμόμετρα υδραργύρου: είναι ίσως τα πιο αξιόπιστα. Απαιτούν ειδικό χειρισμό πριν την χρησιμοποίηση καθώς θα πρέπει να καθαριστούν με σαπούνι και νερό ή με οινόπνευμα πριν την χρήση ώστε να είναι απόλυτα στεγνά και καθαρά για να κάνουν την μέτρηση. Είναι απαραίτητο να τινάξουμε τον καρπό μας πριν την χρήση ώστε η θερμοκρασία να κατέβει κάτω από τους 37° C  τουλάχιστον, αλλά καλύτερα κάτω από τους 35° C. 
• Ψηφιακά θερμόμετρα στόματος, μετώπου ή μασχάλης: είναι πιο εύκολα στην χρήση όμως δεν είναι τόσο αξιόπιστα γιατί ανιχνεύουν την μεταβολή της θερμοκρασίας του σώματος και όταν αυτή η μεταβολή σταματήσει, τότε ακριβώς δίνουν την ένδειξη. Κάθε αιτία που μπορεί να προκαλέσει μεταβολή στην θερμοκρασία του περιβάλλοντος ή της επιφάνειας του σώματος στην οποία πραγματοποιείται η μέτρηση, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά το αποτέλεσμα.

Πυρετός και φυσιολογική θερμοκρασία

Η θερμοκρασία του σώματος μας μεταβάλλεται συνεχώς. Το κάθε άτομο παρουσιάζει διαφορετικά όρια φυσιολογικής θερμοκρασίας, κάτι που σχετίζεται με την ιδιοσυγκρασία του και τις συνθήκες του περιβάλλοντος στο οποίο ζει, τις ασθένειες από τις οποίες πάσχει, τον ορμονικό κύκλο (στην γυναίκα) ή την φαρμακευτική αγωγή που ενδεχόμενα λαμβάνει.

Το πρωί η θερμοκρασία του σώματος είναι συνήθως χαμηλότερη ενώ το απόγευμα είναι υψηλότερη λόγω της κίνησης του σώματος ή των μεταβολικών διεργασιών του οργανισμού.

Για να βρούμε τα φυσιολογικά όρια της θερμοκρασίας, καλό θα είναι να μετρήσουμε μερικές φορές και σε διαφορετικές ώρες της ημέρας την θερμοκρασία μας (προφανώς χωρίς να είμαστε άρρωστοι), ώστε να γνωρίζουμε ποιες είναι οι δικές μας φυσιολογικές διακυμάνσεις.

Πυρετός και τιμές

• Φυσιολογικά θεωρούνται τα όρια μεταξύ 35,6° C έως 37,1° C.
• Απαιτείται προσοχή και ατομική φροντίδα μεταξύ των ορίων 37,2° C και 38,8° C.
• Απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή και λήψη ιατρικής βοήθειας (έστω και τηλεφωνικά) μεταξύ των ορίων 38,9° C και 39,9° C.
• Από 40° C και άνω είναι επιτακτική η ανάγκη νοσηλείας.
• Στους ηλικιωμένους και υπερήλικες η θερμοκρασία άνω των 37,2° C (ναι, άνω των 37,2° C) θεωρείται σημαντική πυρετική κίνηση και θα πρέπει να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια.
• Στα παιδιά ο πυρετός άνω των 38° C θεωρείται σημαντική πυρετική κίνηση και θα πρέπει να αναζητηθεί ιατρική βοήθεια. Ομοίως, άμεση ιατρική βοήθεια θα πρέπει να αναζητηθεί εάν ο πυρετός δεν πέφτει κάτω από τους 38° C για περισσότερο από 3 ημέρες!

Διατροφή στον πυρετό

Πυρετός και διατροφή: η σωστή και κατάλληλα προσαρμοσμένη διατροφή στον πυρετό, είναι ζωτικής σημασίας για την ανάρρωση μας και την αποφυγή της εξάντλησης ή της αφυδάτωσης. Στον πυρετό:

• Πίνουμε πολλά υγρά που μας ενυδατώνουν όπως νερό και τσάι βοτάνων (όπως το χαμομήλι, το τσάι του βουνού, το φλαμούρι). Το πράσινο και το μαύρο τσάι περιέχουν καφεΐνη και θα πρέπει να αποφεύγονται γιατί μας αφυδατώνουν. 100 ml υγρών κάθε μισή ώρα είναι μια καλή λύση επαρκούς ενυδάτωσης.
• Εάν καταστεί απαραίτητο, μπορούμε να λάβουμε ηλεκτρολύτες κατόπιν της υπόδειξης του ιατρού μας για άμεση ενυδάτωση και αποκατάσταση της ηλεκτρολυτικής ισορροπίας του οργανισμού.
• Πίνουμε φυσικούς χυμούς ή σμούθι φρούτων εφόσον μπορούμε να τα ανεχθούμε, ώστε να λάβουμε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
• Δεν καταναλώνουμε πολύ καυτά και πολύ κρύα τρόφιμα, κάτι που μπορεί να επηρεάσει τις κινήσεις του εντέρου, την δραστηριότητα των αμυγδαλών μας καθώς και την αίσθηση της γεύσης.
• Τρώμε ελαφριά γεύματα, τουλάχιστον 3 την ημέρα, σε μικρότερες ποσότητες ώστε να λάβουμε ενέργεια. Φροντίζουμε να καταναλώνουμε σε κάθε γεύμα πολλές και διαφορετικές ομάδες τροφίμων (από αυτές που μας είναι ανεκτές).
• Αποφεύγουμε τα υπερβολικά αλατισμένα φαγητά γιατί το αλάτι θα μας αφυδατώσει.
• Αποφεύγουμε τα λιπαρά, τα μπαχαρικά, τα καυτερά και τα τηγανιτά τρόφιμα.
• Δεν μένουμε νηστικοί γιατί η αύξηση της θερμοκρασίας, αυξάνει τον μεταβολισμό σε κάποιο μικρό βαθμό κάτι που σημαίνει πως θα χρειαστούμε ενέργεια για να αναλάβουμε από την ασθένεια. Αν δεν μπορούμε να φάμε τίποτα, έστω μια φρυγανιά θα μας δώσει κάποια ενέργεια.
• Φτιάχνουμε σούπες με άλιπο κρέας και καλύτερα ζωμούς με το κόκκαλο του κρέατος που περιέχει συστατικά τα οποία βοηθούν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
• Δεν καταναλώνουμε αλόγιστα συμπληρώματα διατροφής, χωρίς να ρωτήσουμε τον γιατρό μας και χωρίς να είναι απαραίτητο. Η σωστή διατροφή στον πυρετό υπερέχει σχεδόν πάντα των συμπληρωμάτων αυτών.

⊗Το άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά την επίσκεψη στον γιατρό μας. Δεν αφήνουμε τον πυρετό να διαφύγει της προσοχής μας και συμβουλευόμαστε τον ειδικό παθολόγο ή τον γενικό ιατρό που θα μας κατατοπίσει.

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

Πηγές:

1.Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τμήμα Ιατρικής, Τομέας Παθολογίας : «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ», UNIVERSITY STUDIO PRESS, (Θεσσαλονίκη, 1998).

2.Αντώνιος Ζαμπέλας : «κλινική διαιτολογία & διατροφή με στοιχεία παθολογίας», Ιατρικές εκδόσεις Π.Χ Πασχαλίδη, (Θεσσαλονίκη 2007).

3. Κατριού Δ. – Κρεμενόπουλος Γ. – Παντελιάδης Χ. «Παιδιατρική», Δ.Ε.Π, Τομέας Υγείας Παιδιού, Ιατρική σχολή Α.Π.Θ, (Θεσσαλονίκη 1997)