Το μητρικό γάλα

Ο μητρικός θηλασμός είναι αναντικατάστατος και πολύτιμος για την σωστή σωματική, ψυχική και πνευματική υγεία του εμβρύου. Είναι μια εγκεφαλική λειτουργία που ξεκινά με τον ερεθισμό της θηλής από το στόμα του μωρού, συνεχίζει με την έκκριση των ορμονών προλακτίνη και οξυτοκίνη που είναι υπεύθυνες για την παραγωγή και την προώθηση του μητρικού γάλακτος στον μαστό της μητέρας και ολοκληρώνεται με την σωστή τοποθέτηση του μωρού στον μαστό από τις πρώτες κιόλας 6-12 ώρες μετά την γέννηση του. Το μητρικό γάλα είναι η ιδεώδης τροφή για το νεογνό τουλάχιστον μέχρι την ηλικία των 5-6 μηνών.

Τις πρώτες μέρες το μωρό θηλάζει για 3-5 λεπτά από τον κάθε μαστό, μετά όμως προοδευτικά μπορεί να θηλάζει και για περισσότερο από 15 λεπτά. Το περισσότερο μητρικό γάλα, το μωρό το παίρνει στα 5 πρώτα λεπτά του θηλασμού. Η γαλουχία, η εκτεταμένη δηλαδή έκκριση του μητρικού γάλακτος εγκαθίσταται βαθμιαία από την 3η – 4η μέρα μετά την γέννα και για τον λόγο αυτό η γυναίκα πρέπει να επιμείνει στον θηλασμό τις πρώτες ημέρες, ακόμα και αν το γάλα της είναι λίγο σε ποσότητα.

Το μητρικό γάλα διακρίνεται σε:

• Πύαρ ή πρωτόγαλα: εκκρίνεται τις 2-3 πρώτες ημέρες μετά τον τοκετό. Περιέχει περίπου 1000 θερμίδες ανά λίτρο και είναι πλούσιο σε λευκώματα όπως οι σφαιρίνες αλλά και σε άλλες πρωτεΐνες που θα βοηθήσουν τις αυξημένες ανάγκες του εμβρύου για ανάπτυξη. Είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία αλλά φτωχό σε υδατάνθρακες (σάκχαρα) και σε λίπη (και κυρίως στο λινολεικό οξύ και τα πολύτιμα πολυακόρεστα παράγωγα του).
• Ώριμο μητρικό γάλα : είναι πλήρες σε όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία όπως: σε πρωτεΐνες (70% ορός γάλακτος και 30 % καζεΐνη), τα λίπη παλμιτικό και ελαικό οξύ που αποτελούν το 60% του συνόλου των λιπών) και σε υδατάνθρακες (7,2% εκ των οποίων περισσότερη είναι η λακτόζη), έχει ιχνοστοιχεία και βιταμίνες  (βιτ. A , β-καροτίνη, B6, B12 ,C , D, νιασίνη, φολλικό οξύ, παντοθενικό οξύ). Επιπλέον έχει ανοσολογικές ιδιότητες: αντισώματα IgA που προστατεύουν το βρέφος από ιούς, βακτήρια, την λακτοφερίνη η οποία εμποδίζει την ανάπτυξη βακτηριδίων στο γαστρεντερικό σωλήνα αλλά και ανοσοσφαιρίνες όπως οι ΙgG & IgM καθώς και την λυσοζύμη που προωθεί την ανάπτυξη της υγιούς εντερικής χλωρίδας στον εντερικό σωλήνα του νεογνού. Σημαντικός είναι επίσης και ο παράγοντας Bifidus που εξασφαλίζει την ορθή λειτουργία του εντέρου του μωρού.

Η επάρκεια του μητρικού γάλακτος στα συστατικά αυτά καθώς και η πυκνότητα του σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, εξαρτάται από την διατροφή της εγκύου όχι μόνο κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και πριν από αυτή,  κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό και συχνά παραμελείται από την γυναίκα η οποία σκοπεύει να μείνει έγκυος.

Πλεονεκτήματα που παρουσιάζει το μητρικό γάλα:

• Εξασφαλίζει μια φυσική διατροφή για το βρέφος,

• Έχει αντισώματα και βοηθά το ανοσοποιητικό του σύστημα να αναπτυχτεί,

• Ελαττώνει την βρεφική ευαισθησία από γαστρεντερικά αίτια,

• Περιέχει έτοιμες ορμόνες από την μητέρα όπως οι απαραίτητες θυροξίνη και ινσουλίνη,

• Δεν προκαλεί αλλεργία όπως πιθανόν τα έτοιμα γάλατα,

• Προφυλάσσει από τον σακχαρώδη διαβήτη,

• Είναι εύπεπτο, τα δε λίπη του απορροφώνται πιο αποτελεσματικά σε σχέση με το αγελαδινό γάλα ή το τροποποιημένο,

• Αυξάνει το συναισθηματικό δέσιμο της μητέρας με το βρέφος,

• Και δεν στοιχίζει, ενώ αξίζει!

Επιμείνετε στον θηλασμό, ακόμα και αν το γάλα σας τις πρώτες ημέρες δεν είναι επαρκές. Ζητήστε την εξειδικευμένη βοήθεια της μαίας για καταφέρετε να θηλάσετε σωστά, χωρίς να δυσκολεύεστε και χωρίς να απογοητεύεστε!

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

Πηγές:

1.Κατριού Δ. – Κρεμενόπουλος Γ. – Παντελιάδης Χ. «Παιδιατρική», Δ.Ε.Π, Τομέας Υγείας Παιδιού, Ιατρική σχολή Α.Π.Θ, (Θεσσαλονίκη 1997).