Λιποϊκό οξύ ALA και διαβητική νευροπάθεια

Γνωρίζετε ότι από το 1997 το λιποϊκό οξύ έχει εγκριθεί ως συμπλήρωμα διατροφής για την θεραπεία της διαβητικής νευροπάθειας στους διαβητικούς ασθενείς στην Γερμανία;

Λιποϊκό οξύ ALA και διαβητική νευροπάθεια

Το λιποϊκό οξύ ( LA ), επίσης γνωστό ως α-λιποϊκό οξύ ή άλφα-λιποϊκό οξύ ( ALA ) αλλά και θειοκτικό οξύ, είναι μια οργανοθειϊκή ένωση που προέρχεται από το καπρυλικό οξύ (οκτανοϊκό οξύ). Πρόκειται για μια εξαιρετική αντιοξειδωτική ουσία που ως έναν βαθμό παράγεται στον οργανισμό των θηλαστικών και των ζώων και είναι απαραίτητο για τον αερόβιο μεταβολισμό γιατί ως μόριο λαμβάνει μέρος σε 5 διαφορετικά ενζυμικά συστήματα του μεταβολισμού.

Λιποϊκό οξύ ALA

Οι εξαιρετικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες του α-λιποϊκού οξέος έχουν αναγνωρισθεί ήδη από την δεκαετία του ’90 και οφείλονται στην δυνατότητα του να δρα τόσο στην κυτταρική μεμβράνη των κυττάρων εμποδίζοντας την καταστροφή της, όσο και στο εσωτερικό των κυττάρων, εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες που δημιουργούνται εντός του κυττάρου. Επιπρόσθετα το λιποϊκό οξύ έχει την δυνατότητα να ανακυκλώνει και να αναγεννά άλλες αντιοξειδωτικές ουσίες (υδατοδιαλυτές η λιποδιαλυτές) εντός του κυττάρου, δρώντας κατά του οξειδωτικού στρες που επάγεται από τις ελεύθερες ρίζες κυρίως του οξυγόνου και τις οξειδωαναγωγικές αντιδράσεις του χαλκού και του σιδήρου.

Η μεταφορά του λιποϊκού οξέος εντός των κυττάρων πραγματοποιείται μέσω ενός ειδικού μηχανισμού ταυτόχρονα με το νάτριο και τις βιταμίνες βιοτίνη (Βιταμίνη Β7) και παντοθενικό οξύ (Βιταμίνη Β5) (πρόκειται από τον εξαρτώμενο από το νάτριο μεταφορέα πολυβιταμινών, SMVT). Κάθε μία από τις ενώσεις που μεταφέρονται από το SMVT είναι ανταγωνιστική με τις άλλες, έτσι η αύξηση της πρόσληψης λιποϊκού οξέος ή του παντοθενικού οξέος μειώνει την πρόσληψη βιοτίνης καθώς και τις δραστηριότητες των εξαρτώμενων από τη βιοτίνη ενζύμων και το αντίστροφο. Για τον λόγο αυτό η κατανάλωση τέτοιων συμπληρωμάτων διατροφής πρέπει να γίνεται χωρίς υπερβολές.

Λιποϊκό οξύ ALA και δράσεις

Λόγω των παραπάνω δράσεων, το λιποϊκό οξύ:

• Το λιποϊκό οξύ προστατεύει από εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιαγγειακά νοσήματα λόγω της ευεργετικής επίδρασης που ασκεί στα αγγεία.
• Προστατεύει από τον καταρράκτη των ματιών για τον ίδιο λόγο.
• Ενισχύει την μνήμη και την εγκεφαλική λειτουργία.
• Εμποδίζει την δράση των ελευθέρων ριζών που ενισχύουν το γήρας και την γήρανση των κυττάρων.
• Μαζί με τις βιταμίνες θειαμίνη και νιασίνη, παρεμβαίνει στον μεταβολισμό των σακχάρων προσφέροντας ενεργεία στα κύτταρα του οργανισμού. Παράλληλα, ένα μέρος της ενέργειας αυτής χρησιμοποιείται από το λιποϊκό οξύ ώστε να «ανακυκλώσει» τον εαυτό του, επανερχόμενο στην αρχική αντιοξειδωτική του μορφή.
• Εξοικονομεί βιταμίνη C και Ε στα κύτταρα γιατί ανακυκλώνει τις ποσότητες τους.
• Έχει χρησιμοποιηθεί επιτυχώς ως συμπλήρωμα διατροφής στην αντιμετώπιση της ηπατίτιδας.
• Το 1997 ανακοινώθηκε επίσημα από Γερμανούς ερευνητές ότι το λιποϊκό οξύ βελτιώνει την αιμάτωση των νευρικών κυττάρων δρώντας ευεργετικά στην περιφερική νευροπάθεια καθυστερώντας παράλληλα τις χρόνιες ή οξείες βλάβες που προκαλεί ο σακχαρώδης διαβήτης στα εγκεφαλικά και στα νευρικά κύτταρα. Από το 2015 διατίθεται σε ενέσιμη μορφή (μόνο στην Γερμανία) για την αντιμετώπιση της διαβητικής νευροπάθειας με αμφιλεγόμενα όμως αποτελέσματα.
• Ανάλογα αποτελέσματα ασκεί στις πολυνευροπάθειες και πολυριζονευρίτιδες, καθώς και στην νευροπάθεια των αλκοολικών.  

Λιποϊκό οξύ: πηγές και συνιστώμενη δοσολογία

Οι ποσότητες του λιποϊκού οξέος που παράγει ο οργανισμός είναι ελάχιστες. Η συνιστώμενη ημερήσια δοσολογία για τους ενήλικες είναι 20 με 50 mg αναλόγως της κατάστασης της υγείας τους, ενώ για τους ηλικιωμένους και για τα άτομα που αντιμετωπίζουν ειδικές παθολογικές καταστάσεις όπου το λιποϊκό οξύ ασκεί ευεργετική επίδραση μπορούν να λάβουν με ασφάλεια ως και 200 mg ανά ημέρα σε 3 δόσεις, κατόπιν συνεννόησης με τον ιατρό τους.

Η γαστρεντερική απορρόφηση του λιποϊκού οξέος είναι μεταβλητή και μειώνεται με την χρήση τροφής. Ως εκ τούτου, συνιστάται να λαμβάνεται το διαιτητικό συμπλήρωμα διατροφής 30–60 λεπτά πριν ή τουλάχιστον 120 λεπτά μετά το γεύμα.

Τροφές που περιέχουν ΜΙΚΡΕΣ ποσότητες σε λιποϊκό οξύ φαίνονται στο παρακάτω γράφημα:

Πηγές:

1. McIlduff, Courtney E; Rutkove, Seward B (2011). «Critical appraisal of the use of alpha lipoic acid (thioctic acid) in the treatment of symptomatic diabetic polyneuropathy». Therapeutics and Clinical Risk Management.
2. Ziegle, D.; Reljanovic, M; Mehnert, H; Gries, F. A. (1999). «α-Lipoic acid in the treatment of diabetic polyneuropathy in Germany». Experimental and Clinical Endocrinology & Diabetes
3.  «Lipoic Acid». Pubmed. NCBI. Retrieved October 18, 2018
4. Γεωργίου Μανουσάκη : «ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ», έκδοση Γεωργίου Μανουσάκη, (2008).