Συχνές ερωτήσεις : είναι απορροφήσιμο από τον οργανισμό το ασβέστιο του γάλακτος;

Το 99% της ποσότητας ασβεστίου του σώματος μας, βρίσκεται στα δόντια και τα οστά. Στον σκελετό μας το ασβέστιο βρίσκεται σε 2 μορφές : την άμορφη που απαρτίζεται από ένυδρο φωσφορικό ασβέστιο μαζί μονόξινο φωσφορικό ασβέστιο και την κρυσταλλική μορφή που είναι οι κρύσταλλοι υδροξυαπατίτη. Το υπόλοιπο 1% βρίσκεται στο πλάσμα του αίματος και σε μαλακούς ιστούς.

Όλο το ασβέστιο που συγκρατείται στο σώμα μετά την γέννηση μας, λαμβάνεται από την διατροφή και το ποσοστό απορρόφησης του εξαρτάται από την ηλικία και την διατροφή. Στους ενήλικες απορροφάται περίπου το 30% του ασβεστίου που λαμβάνουν από την διατροφή, οι έγκυες γυναίκες απορροφούν το 50%, ενώ τα βρέφη και τα παιδιά απορροφούν το 75% του ασβεστίου της τροφής. Το ασβέστιο αυτό απορροφάται από τον εντερικό βλεννογόνο με την δράση της Βιταμίνης D.

Ένα σημαντικό μέρος του ασβεστίου (περίπου 150-200mg/d) αποβάλλεται  από τα κόπρανα, το δέρμα, τον ιδρώτα 15-20 mg, ενώ η κύρια ποσότητα αποβάλλεται μέσω των νεφρών. Η ποσότητα του ασβεστίου που αποβάλλεται από τα νεφρά εξαρτάται μεταξύ άλλων: από το νάτριο, την ποσότητα των πρωτεϊνών της διατροφής, την παρουσία φωσφόρου στην διατροφή, την ηλικία, το αλκοόλ.

Ο φώσφορος τώρα, επηρεάζει την απορρόφηση του ασβεστίου αρνητικά μόνο όταν και η πρόσληψη του ασβεστίου είναι μειωμένη, σε μια αναλογία  Ca : P περίπου 1:6, ενώ μια ιδανική αναλογία απορρόφησης ασβεστίου από τον οργανισμό θεωρείται 1:1. Ο φώσφορος επηρεάζει τον μεταβολισμό του ασβεστίου είτε άμεσα, αυξάνοντας την νεφρική επαναπρόσληψη του στον νεφρώνα του νεφρού είτε έμμεσα διεγείροντας την έκκριση της παραθορμόνης ή αυξάνοντας την εναπόθεση του απευθείας στα οστά. Η σχέση εναπόθεσης ασβεστίου στα οστά σε σχέση με τον φώσφορο είναι 2, δηλαδή 2:1.

Το γάλα λοιπόν παρέχει ασβέστιο στον οργανισμό 115mg και φώσφορο 95mg (στα 100 ml) σε αναλογία 1:1, την ιδανική δηλαδή, ενώ η απορρόφηση του ασβεστίου αυτού από το γάλα, σχετίζεται και με την γενικότερη κατάσταση του οργανισμού.

Επίσης, τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν περιέχουν παράγοντες που αναστέλλουν την απορρόφηση του ασβεστίου όπως οξαλικό, φυτικό και ουρανικό οξύ ή πολυφαινόλες, ενώ την εναπόθεση στα οστά του ασβεστίου των γαλακτοκομικών ενισχύει ο ίδιος ο φωσφόρος που βρίσκεται στα ίδια τα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Τέλος, για να απορροφηθεί το ασβέστιο του γάλακτος και των γαλακτοκομικών, δεν χρειάζεται η παρουσία της βιταμίνης D, γιατί η απορρόφηση του ασβεστίου από το γάλα ενισχύεται από την παρουσία της λακτόζης.

Το γάλα λοιπόν είναι μια πολύ σημαντική πηγή απορροφήσιμου ασβεστίου, που δεν πρέπει να υποτιμάται.

ΠΗΓΕΣ:

1.Μαρία Χασαπίδου – Άννα Φαχαντίδου : «Διατροφή για υγεία, Άσκηση και Αθλητισμό», University Studio Press, (Θεσσαλονίκη 2002)

2.Κατριού Δ. – Κρεμενόπουλος Γ. – Παντελιάδης Χ. «Παιδιατρική», Δ.Ε.Π, Τομέας Υγείας Παιδιού, Ιατρική σχολή Α.Π.Θ, (Θεσσαλονίκη 1997)

3.Αντώνιος Ζαμπέλας : «κλινική διαιτολογία & διατροφή με στοιχεία παθολογίας», Ιατρικές εκδόσεις Π.Χ Πασχαλίδη, (Θεσσαλονίκη 2007).