Δύσπνοια και συμπτώματα

Τι είναι η δύσπνοια; Ποια είναι τα βασικότερα συμπτώματα της; Γιατί πρέπει να όλοι να γνωρίζουμε πώς θα την αναγνωρίζουμε;

Δύσπνοια και συμπτώματα: ένας γρήγορος ορισμός

Ως δύσπνοια μπορούμε να ορίσουμε ένα υποκειμενικό αίσθημα δυσχέρειας στην αναπνοή ή αλλιώς μια συνειδητή για τον ασθενή αίσθηση της αντίληψης της αναπνοής η οποία είναι δυσανάλογη της προσπάθειας του να πάρει ανάσα. Ο ασθενής συχνά περιγράφει την δυσκολία του αναπνεύσει ως «έλλειψη αέρα» ή ως «αδυναμία να πάρει βαθιά αναπνοή«.

Η αιτιολογία της εκδήλωσης δύσπνοιας σχετίζεται άμεσα με την διαταραχή της λειτουργίας της αναπνοής και οφείλεται στην διαταραχή ενός εκ των 3 συστημάτων τα οποία ρυθμίζουν την μεταφορά οξυγόνου στον οργανισμό: αιμοποιητικό (μέσω της αιμοσφαιρίνης), καρδιαγγειακό (μέσω της καρδιακής παροχής) ή αναπνευστικό (μέσω του κορεσμού της αιμοσφαιρίνης με οξυγόνο στο αρτηριακό αίμα).Οποιαδήποτε σημαντική βλάβη στα συστήματα αυτά μπορεί να επιφέρει την εκδήλωση δύσπνοιας. Είναι σημαντικό να μπορούμε να την αναγνωρίσουμε και να αναζητήσουμε άμεσα ιατρική βοήθεια!

Δύσπνοια και συμπτώματα

Είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζουμε πώς θα αναγνωρίσουμε την εκδήλωση της δύσπνοιας στα πρόσωπα του περιβάλλοντος μας, ώστε να αναζητήσουμε άμεσα εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια, χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς να έχουμε ιδιαίτερες ιατρικές γνώσεις.

Ο ασθενής με αναπνευστική δυσχέρεια (δύσπνοια) εμφανίζει χωρίς να το θέλει:

• αγωνία και ανησυχία, ιδιαίτερα αγωνία για να αναπνεύσει,
• σύγχυση που προκαλείται από την έλλειψη οξυγόνου,
• αναπέταση (μεγάλο άνοιγμα) των ρινικών πτερυγίων (ρουθούνια),
• σύσπαση των μυών που συνεπικουρούν την αναπνοή, ειδικά στο πρόσωπο και στον τράχηλο (λαιμό).

Δύσπνοια και συμπτώματα: ένας γρήγορος διαχωρισμός που θα μας βοηθήσει να αντιληφθούμε τι συμβαίνει:

1. Η δύσπνοια που οφείλεται σε αναπνευστικά αίτια είναι δύσπνοια ΗΡΕΜΙΑΣ, εκδηλώνεται δηλαδή  κατά κύριο λόγο σε προηγούμενη ήρεμη κατάσταση του ασθενούς, χωρίς να έχει προηγηθεί κάποια προσπάθεια ή άσκηση του ασθενούς.
2. Η δύσπνοια που οφείλεται σε καρδιαγγειακά αίτια είναι κατά κύριο λόγο δύσπνοια ΚΟΠΩΣΗΣ (εκτός από το πνευμονικό οίδημα), προηγείται δηλαδή κάποιου είδους σωματική προσπάθεια (περπάτημα, ανέβασμα σκάλας, εργασία).

Η δύσπνοια δεν πρέπει να συγχέεται με:

• την ταχύπνοια, η οποία είναι μια αντικειμενική κατάσταση (όχι υποκειμενική ή της φαντασίας του ασθενούς) και συνεπάγεται αύξηση της συχνότητας των αναπνοών πάνω από τις 14-15 αναπνοές το λεπτό (σε πλήρη κατάσταση ηρεμίας),
• την υπέρπνοια, η οποία συμβαίνει όταν ο ασθενής προσλαμβάνει μέσω της πιο συχνής ή/και πιο «βαθιάς» αναπνοής περισσότερο οξυγόνο από αυτό που πραγματικά χρειάζεται, όπως για παράδειγμα στις κρίσεις πανικού, στο στρες, στον φόβο, στον έντονο πυρετό ή σε καταστάσεις υπερθυρεοειδισμού.

Στις δύο παραπάνω καταστάσεις, ο ασθενής ΔΕΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΑΙΣΘΗΜΑ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΝΟΗ, ούτε καταβάλει ιδιαίτερη προσπάθεια για να αναπνεύσει όπως συμβαίνει στην δύσπνοια. Αντιθέτως, ένας ασθενής που παρουσιάζει δύσπνοια είναι δυνατόν να αναπνέει αργά αλλά παράλληλα να δυσπνοεί.

Δύσπνοια και σημαντικά σημεία προσοχής

• Όλοι οι ασθενείς που έχουν δύσπνοια πρέπει να οδηγούνται σε ιατρική βοήθεια για να λάβουν οξυγόνο.
• Δύσπνοια και ταχύπνοια υποδηλώνουν επικείμενη αναπνευστική ανεπάρκεια. Αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια.
• Δύσπνοια και βραδύπνοια (αργή και ρηχή αναπνοή) υποδεικνύει μεγάλη κόπωση του ασθενούς.
• Ο συριγμός (σφύριγμα) κατά την εισπνοή υποδηλώνει κάποια εξωθωρακική απόφραξη. Αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια.
• Παροξυσμική (απότομη και σοβαρή) ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ δύσπνοια υποδηλώνει επιδείνωση της προυπάρχουσας ΧΑΠ ή συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια.
• Όλοι οι ασθενείς ανακουφίζονται από την δύσπνοια στην καθιστή θέση. Η επιδείνωση της δύσπνοιας ΣΤΗΝ ΥΠΤΙΑ ΘΕΣΗ υποδηλώνει βαριά νόσο. Αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια.
• Η ανακούφιση της δύσπνοιας του ασθενούς ΜΟΝΟ ΣΕ ΟΡΘΙΑ ΘΕΣΗ υποδηλώνει συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια.
• Δύσπνοια και οξύ προκάρδιο άλγος (άλγος μπροστά από την καρδιά) υποδηλώνει οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια.
• Δύσπνοια και σύγχυση-διαταραχή της νοητικής κατάστασης είναι συχνά το ΠΡΩΤΟ ΣΥΜΠΤΩΜΑ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑΣ στους ηλικιωμένους, χωρίς να συνυπάρχει πυρετός ή βήχας. Αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια.

⊗Το παρόν άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά σε καμία περίπτωση την ιατρική πράξη. 

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

Πηγές:

1.Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τμήμα Ιατρικής, Τομέας Παθολογίας : «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ», UNIVERSITY STUDIO PRESS, (Θεσσαλονίκη, 1998).

2.Πατάκας Δημ. «ΕΠΙΤΟΜΗ πνευμονολογία» UNIVERSITY STUDIO PRESS, 2^η έκδοση (Θεσσαλονίκη, 2006).