Ανάρρωση και ψυχική υγεία: η σημασία του διατροφικού πλάνου

Τι είναι η ανάρρωση;

Η έννοια της ανάρρωσης είναι στενά συνδεδεμένη με την ψυχική υγεία και αφορά στην πραγματικότητα στην επανάκτηση του ελέγχου της ζωής των ατόμων που ήρθαν αντιμέτωπα με κάποια ασθένεια και δη, την ψυχική ασθένεια ή με κάποιου είδους ψυχοπιεστικό γεγονός.

• Η ανάρρωση ενσωματώνει την έννοια της αποκατάστασης,
• συμπεριλαμβάνει όμως τόσο την σωματική όσο και την συναισθηματική επανάκαμψη,
• στοχεύει στην απόκτηση της προσδοκώμενης ισορροπίας στις σχέσεις του πληττόμενου ατόμου με τον εαυτό του αλλά και με τον περίγυρο και το  κοινωνικό περιβάλλον,
• αναφέρεται δε στην επανασύνδεση του ατόμου με την κοινωνία ως ένα πλήρως ισότιμο, αποδοτικά λειτουργικό και αδιαμφισβήτητα χρήσιμο μέλος του κοινωνικού σώματος.

Ανάρρωση και ψυχική υγεία: βασικοί στόχοι

Η δυναμική διαδικασία της ανάρρωσης των ατόμων που ξεκινά από την ατομική προσπάθεια σε διττό επίπεδο, σωματικό αλλά και ψυχικό:

• με την υιοθέτηση στοχευμένων αλλαγών,
• την ανάκτηση θετικών συνηθειών, επιθυμιών,
• την εύρεση νέων κινήτρων και τον σχεδιασμό καινούριων θετικών δράσεων,
• την διαμόρφωση και υλοποίηση πλάνων δράσεων επιστροφής στην πλήρη λειτουργικότητα με βάση τις δυνατότητες, τους πόρους και τις ευκαιρίες του καθενός.
• Οι διαδικασίες αυτές είναι όμοιες ακόμα και στις περιπτώσεις που το άτομο ξεκινά την ανάρρωση στο επίπεδο της απόκτησης θετικής σχέσης με την εικόνα του σώματος του, την σχέση του με το φαγητό αλλά και την περιποίηση του σώματος μέσω της επίτευξης του ιδανικού ή του επιθυμητού βάρους και της σωστής διατροφής.

Ανάρρωση και ψυχική υγεία: υποστηρικτές τις ανάρρωσης ενός ατόμου

Απώτερος σκοπός της ανάρρωσης είναι η πλήρης μετατροπή του παθητικού, αδύναμου ατόμου σε μια παραγωγική μονάδα, δραστήριο εθελοντή, έμπιστο εργαζόμενο, στοργικό γονιό και ενεργό, υγιή πολίτη που είναι και νιώθει καλά με τον εαυτό και το σώμα του.

Η διαδικασία της ανάρρωσης μπορεί να λαμβάνει υποστήριξη από τις διαθέσιμες υπηρεσίες έτερων ατόμων:

• σχετικών με δράσεις στην εκπαίδευση,
• την εργασία και το εργασιακό περιβάλλον,
• μέσω προγραμμάτων εθελοντισμού ώστε το άτομο που αναρρώνει να συμπλέκεται ενεργά με το κοινωνικό περιβάλλον και τον περίγυρο,
• με την βοήθεια  υποστηρικτών, ομάδων αυτοβοήθειας, αλληλοϋποστήριξης,
• με την βοήθεια δράσεων προώθησης και διεκδίκησης δικαιωμάτων μέσω της συνηγορίας ή των υπηρεσιών υγείας.
• επαγγελματιών υγείας, ψυχολόγων, γυμναστών που αναλαμβάνουν την επιστροφή του ατόμου στην ενεργό κανονικότητα και την απόκτηση της επιθυμητής σχέσης με την εικόνα του σώματος και τον εαυτό.
• επαγγελματιών υγείας διατροφολόγων  που μέσω της ανάληψής δράσης τροποποίησης των διατροφικών συνηθειών και της δημιουργίας διατροφικού πλάνου, συμβάλλουν ουσιαστικά στην βελτίωσης της υγείας, στην ανάληψη δράσεων και στόχων εμπλοκής-περιποίησης του εαυτού, στην εμπέδωση μιας καλύτερης εικόνας σώματος και στην επίγνωση της αυτοεκτίμησης.

ΌΜΩΣ: Η ευθύνη της ανάρρωσης των χρηστών των υπηρεσιών υγείας και ψυχικής υγείας βαραίνει σε μεγάλο βαθμό τόσο τους επαγγελματίες υγείας όσο και το σύστημα παροχής υπηρεσιών, σε εθνικό αλλά και διακρατικό επίπεδο. Στο μέλλον ελπίζουμε το σύστημα υγείας -μέσω των ειδικά εκπαιδευμένων επαγγελματικών του- να είναι σε θέση να βοηθά ακόμα περισσότερο τους χρήστες υπηρεσιών υγείας ώστε να προχωρούν σε στοχευμένες δράσεις προς την ουσιαστική, επιτυχή αλλαγή της στάσης ζωής τους.

Ανάρρωση και ψυχική υγεία: μια διαδικασία ευάλωτη

Η διαδικασία της ανάρρωσης είναι δυναμική, διαρκώς εξελισσόμενη, ευαίσθητη αλλά και σημαντικά επιρρεπής σε υποτροπές, αστοχίες ή λάθη των ατόμων, των συστημάτων, των δομών. Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια διαδικασία ευάλωτη. Η ευαλωτότητα της ανάρρωσης είναι η ουσία της ύπαρξης όσων επαγγελματιών ή μη επαγγελματιών εμπλέκονται ενεργά και πλήρως συνειδητά στον τομέα της ψυχικής υγείας, αναγνωρίζοντας την σημαντικότητα της ανάγκης μετατροπής αυτής ακριβώς της ευαλωτότητας σε σταθερή συνθήκη με προδιαγεγραμμένη επιτυχία και όπου αυτή η επιτυχία δεν είναι πρακτικά εφικτή, σε αδιαπραγμάτευτη εμπρόθετη οιονεί ανάρρωση.

 

ΠΗΓΕΣ:

1.Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημητρίου Τσάτσου (2012). Ανάπτυξη και ρόλος του κινήματος αυτοσυνηγορίας σε άλλες χώρες (Έρευνα). Αθήνα: Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία.

2.Κουγιουμτζής Γ., Λουκά Δ. (2018) «Συμβουλευτική και συνηγορία. Προάσπιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ψυχικής υγείας». Αθήνα, Εκδόσεις Γρηγόρη.

3.Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (2004). Συνηγορία για την ψυχική υγεία : πακέτο οδηγιών για την πολιτική και τις υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας

©το παρόν άρθρο αποτελεί αντίγραφο αντίστοιχης εργασίας της συγγραφέως όπως αυτό κατατέθηκε στα πλαίσια του μεταπτυχιακού προγράμματος «Διαχείριση Γήρατος και Χρόνιων Νοσημάτων» του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου.