Αδενομύωση μήτρας και διατροφή

Γνωρίζετε τι είναι η αδενομύωση της μήτρας;Ποια είναι η σχέση της με την γέννα και ποια τα συμπτώματα της; Αδενομύωση μήτρας και διατροφή έχουν σχέση;

Αδενομύωση μήτρας: τι είναι;

Η αδενομύωση μήτρας (διεθνώς: adenomyosis) είναι μια κατάσταση που προκαλείται όταν ο ιστός που κανονικά καλύπτει την μήτρα (ο ενδομήτριος ιστός ή αλλιώς ενδομήτριο) μεγαλώνει έκτοπα εισερχόμενος μέσα στο μυϊκό τοίχωμα (μυομήτριο) της μήτρας. Ο νεο-παραγόμενος αυτός αλλά μετατοπισμένος ιστός, συνεχίζει να δρα κανονικά ως ενδομήτριο ακολουθώντας τον ορμονικό κύκλο της γυναίκας (με πύκνωση, απόσπαση και αιμορραγία) κατά τη διάρκεια κάθε εμμηνορροϊκού κύκλου, έχοντας ως αποτέλεσμα τον πόνο, την εκτεταμένη αιμορραγία και πολύ συχνά την σιδηροπενική αναιμία. Η αδενομύωση μοιάζει στα συμπτώματα με τα ινομυώματα ή την ενδομητρίωση αλλά δεν σχετίζεται με αυτά. Παρατηρείται περίπου στο 20% των γυναικών της αναπαραγωγικής ηλικίας, εμφανίζει διάφορες μορφές και μπορεί να είναι εστιακή, διάχυτη ή σε μορφή όγκων αδενομυωμάτων. Ο καλός υπερηχογραφικός έλεγχος μπορεί να αποκαλύψει την βλάβη της μήτρας στο τακτικό γυναικολογικό έλεγχο της γυναίκας. Πιο επιρρεπείς σε αυτήν είναι οι γυναίκες που έχουν πρόσφατη γέννα ή έχουν κάνει επεμβάσεις στην μήτρα.

Αδενομύωση μήτρας: τα συμπτώματα

Μερικές φορές, η αδενομύωση δεν προκαλεί σημεία ή συμπτώματα, παρά μόνο ήπια ενόχληση στον πυελικό χώρο. Οι περισσότερες όμως γυναίκες που πάσχουν, συχνά εμφανίζουν:

• Βαριά ή παρατεταμένη σε ημέρες και ποσότητα αίματος εμμηνορροϊκή αιμορραγία, η οποία μπορεί να προκαλεί σιδηροπενική αναιμία, συχνά σοβαρή.
• Χρόνια αναιμία και κόπωση.
• Πάχυνση του ενδομητρίου.
• Σοβαρές κράμπες στο κάτω μέρος της κοιλιάς που παρεμποδίζουν τις καθημερινές δραστηριότητες της γυναίκας.
• Πίεση στην ουροδόχο κύστη και στο έντερο με αποτέλεσμα φουσκώματα, πρηξίματα ή χρόνιο αίσθημα βάρους στις περιοχές αυτές.
• Αιχμηρό-διαξιφιστικό πυελικό πόνο που μοιάζει με «μαχαιριές» κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως (δυσμηνόρροια).
• Χρόνιο πυελικό πόνο.
• Επώδυνη σεξουαλική επαφή (δυσπαρευνία).
• Η αδενομύωση είναι αιτία υπογονιμότητας.

Αδενομύωση μήτρας: αίτια και παράγοντες κινδύνου

Αν και οι αιτίες της αδενομύωσης δεν είναι πλήρως γνωστές, οι υπάρχουσες θεωρίες προκρίνουν ότι ευθύνονται:

• H φλεγμονή της μήτρας που σχετίζεται με τον τοκετό. Η θεωρία αυτή προτείνει την σύνδεση της αδενομύωσης με τον τοκετό. Η φλεγμονή του βλεννογόνου της μήτρας κατά την χρονική περίοδο μετά τον τοκετό, φαίνεται ότι μπορεί να προκαλέσει την φθορά των φυσιολογικών κυττάρων «φραγμού» που καλύπτουν την μήτρα με αποτέλεσμα την «βύθιση» του ενδομητρίου στο μυικό τοίχωμα της.
• Οι χειρουργικές επεμβάσεις στην μήτρα. Οι τομές που γίνονται στην μήτρα κατά τη διάρκεια μιας επέμβασης ρουτίνας όπως η καισαρική τομή, η απόξεση ή η αφαίρεση όγκων και ινομυωμάτων, μπορεί να προάγουν την άμεση «εισβολή» των κυττάρων του ενδομητρίου στο τοίχωμα της μήτρας.
• Οι αναπτυξιακές καταβολές. Είναι πιθανό (χωρίς να έχει αποδειχθεί) ότι ο ιστός του ενδομητρίου μπορεί να εναποτίθεται στον μυ της μήτρας όταν η μήτρα σχηματίζεται για πρώτη φορά, από την εμβρυική ηλικία ακόμη της γυναίκας που αργότερα θα εμφανίσει την αδενομύωση.
• Η προέλευση από τα βλαστοκύτταρα. Μια πρόσφατη θεωρία προτείνει ότι τα βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών της γυναίκας, μπορεί να εισβάλουν στον μυ της μήτρας, προκαλώντας την αδενομύωση.

Ανεξάρτητα από το πώς αναπτύσσεται η αδενομύωση, η ανάπτυξή της εξαρτάται από τα οιστρογόνα που κυκλοφορούν στο σώμα της γυναίκας και για αυτόν τον λόγο υποχωρεί με την εμμηνόπαυση. Οι περισσότερες περιπτώσεις αδενομύωσης εντοπίζονται σε γυναίκες ηλικίας 40 και 50 ετών. Η αδενομύωση σε αυτές τις γυναίκες μπορεί να σχετίζεται με μεγαλύτερη έκθεση στα οιστρογόνα σε σύγκριση με αυτή των νεότερων γυναικών. Ωστόσο, η τρέχουσα έρευνα δείχνει ότι η πάθηση μπορεί επίσης να είναι κοινή και στις νεότερες γυναίκες.

Αδενομύωση μήτρας: αντιμετώπιση

Για την αντιμετώπιση της αδενομύωσης προτείνονται: 

• Ορμονική θεραπεία με την εφαρμογή αντισύλληψης με χάπια ή τοπικά με σπιράλ για την ρύθμιση της παραγωγής οιστρογόνων.
• Διόρθωση της σιδηροπενικής αναιμίας με διατροφή ή/και συμπληρώματα σιδήρου όπου και όταν χρειαστεί.
• Συστήνεται η απώλεια βάρους στις γυναίκες που παρουσιάζουν υψηλό δείκτη μάζας σώματος με σκοπό την διόρθωση ενός ενδεχομένως διαταραγμένου ορμονικού προφίλ. Η συσχέτιση της αδενομύωσης με το αυξημένο βάρος, είναι τα τελευταία χρόνια υπό διερεύνηση.
• Κυτταρομειωτικές επεμβάσεις χειρουργικά.
• Κυτταρομειωτικές επεμβάσεις με λαπαροσκοπική κρυο-μυόλυση, μια σχετικά καινούρια μέθοδο που χρησιμοποιεί την εφαρμογή πολύ χαμηλών θερμοκρασιών για την θερμική καταστροφή των εστιών της αδενομύωσης ή των αδενομυωμάτων.
• Στις βαριές περιπτώσεις όταν δεν τίθενται θέματα γονιμότητας, συστήνεται συχνά η υστερεκτομή, η οποία είναι και η μόνη οριστική θεραπεία της κατάστασης αυτής.
• Καμία τροφή δεν φαίνεται προς το παρόν να επηρεάζει την εμφάνιση και την εξέλιξη της αδενομύωσης.

⊗Το άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά σε καμία περίπτωση την επίσκεψη στον ειδικό γυναικολόγο.Μην αμελείτε τον τακτικό γυναικολογικό έλεγχο.

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

Πηγές:

1. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τμήμα Ιατρικής, Τομέας Παθολογίας : «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ», UNIVERSITY STUDIO PRESS, (Θεσσαλονίκη, 1998).
2. «Βασικές Γνώσεις Μαιευτικής και Γυναικολογίας» Ι. Ν. Μπόντης, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2η έκδοση, 2007.