Νέα άρθρα

8 μύθοι και αλήθειες για την οστεοπόρωση

8 μύθοι και αλήθειες για την οστεοπόρωση

8 μύθοι και αλήθειες για την οστεοπόρωση

8 μύθοι και αλήθειες για την οστεοπόρωση που πιθανόν να μην γνωρίζετε: 

  1. Μύθος: Το ποσοστό του γενικού πληθυσμού που πάσχει σήμερα από οστεοπόρωση ή παρόμοιους τύπους παθήσεων των οστών, είναι μικρό.
    Αλήθεια: Η οστεοπόρωση είναι μια σιωπηλή πάθηση που πλήττει σήμερα εκατομμύρια ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο. Η οστεοπόρωση είναι μία από τις πιο συχνές παθήσεις των οστών και υπολογίζεται ότι μία στις τρεις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και ένας στους πέντε άντρες άνω των 50 ετών, πάσχουν από οστεοπόρωση ή παρόμοιες παθήσεις των οστών όπως η οστεοπενία, συχνά χωρίς να το γνωρίζουν. 

  2. Μύθος:  Η οστεοπόρωση αποτελεί αποκλειστικά και μόνο πρόβλημα των εμμηνοπαυσιακών ή των ηλικιωμένων γυναικών.
    Αλήθεια: Η οστεοπόρωση πλήττει άνδρες και γυναίκες. Η οστεοπόρωση διακρίνεται σε πρωτοπαθή η οποία σχετίζεται με την πάροδο της ηλικίας και την εμμηνόπαυση, και σε δευτεροπαθή η οποία εμφανίζεται σε ασθενείς άνδρες και γυναίκες που πάσχουν από συγκεκριμένες παθήσεις και λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή όπως κορτιζόνη, χημικοθεραπευτικά φάρμακα, αντιεπιληπτική αγωγή. Η πιο συχνή μορφή οστεοπόρωσης είναι η μετεμμηνοπαυσιακή και σχετίζεται με την μείωση των οιστρογόνων των γυναικών, υπάρχει όμως και η οστεοπόρωση των ηλικιωμένων η οποία εμφανίζεται μετά τα 70 έτη και πλήττει και τα 2 φύλα εξίσου, γιατί η «αδυναμία» των οστών εκδηλώνεται στα άτομα μεγαλύτερης-τρίτης ηλικίας.

  3. Μύθος: Τα κατάγματα από πτώσεις είναι σπάνια, δεν σχετίζονται με οστεοπόρωση αλλά με έλλειψη ασβεστίου.
    Αλήθεια: Τα κατάγματα από πτώσεις σε άτομα άνω των 50 ετών μπορεί να είναι η μοναδική ή/και η πρώτη ένδειξη παθήσεων των οστών λόγω οστεοπόρωσης ή οστεοπενίας. Η συνεχής εκφυλιστική αλλοίωση της οστικής μάζας μπορεί να διαρκεί για χρόνια χωρίς να δίνει καμία συμπτωματολογία έως ότου εμφανισθεί το πρώτο «εύκολο» κάταγμα σε κάποια πτώση ή ακόμα και αυτόματα (χωρίς κάποια πτώση) απλά και μόνο από την επιβάρυνση των οστών κυρίως της σπονδυλικής στήλης, γνωστό και ως «οστεοπορωτικό κάταγμα».  Ασθενείς που έχουν υποστεί κάποιο οστεοπορωτικό κάταγμα κατά την διάρκεια της ζωής τους, έχουν έως και 85% πιθανότητα εμφάνισης κάποιου επόμενου κατάγματος, σε παραπλήσιο ή ακόμα και εντελώς άλλο σημείο. Η πλειοψηφία των καταγμάτων αφορούν στην σπονδυλική στήλη, στην πηχεοκαρπική διάρθρωση (άρθρωση του καρπού) καθώς και στην άρθρωση του ισχίου. Συχνή ένδειξη οστεοπορωτικού κατάγματος είναι απλά και μόνο ο οξύς ή/και συνεχής πόνος στην μέση.

  4. Μύθος: Η διάγνωση της οστεοπόρωσης είναι χρονοβόρος και επώδυνη.
    Αλήθεια: Η εξέταση της οστικής πυκνότητας είναι μια εξαιρετικά απλή και ανώδυνη διαδικασία, που διαρκεί λιγότερο από 15 λεπτά, δεν απαιτεί κάποια ειδική προετοιμασία από την πλευρά του ασθενούς, δεν έχει υψηλό-απαγορευτικό κόστος και δεν δημιουργεί παρενέργειες. Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας (Bone Mineral Density, BMD) πραγματοποιείται με σύγχρονη φωτονιακή απορροφησιομετρία διπλής ενεργειακής δέσμης (Dual Energy X-ray Absorptiometry, DEXA) κυρίως στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης ή στο εγγύς άκρο του μηριαίου οστού (άρθρωση του ισχίου). Η ύπαρξη οστεόφυτων στην σπονδυλική στήλη αλλοιώνει τα αποτελέσματα της εξέτασης.

  5. Μύθος: Η οστεοπόρωση δεν μπορεί να προληφθεί.
    Αλήθεια: Υπάρχουν πολλοί τρόποι να προστατεύσει κανείς την υγεία των οστών του, ξεκινώντας από την παιδική ηλικία. Μια σωστή διατροφή θα πρέπει να περιλαμβάνει ασβέστιο απορροφήσιμο από τον οργανισμό όπως αυτό προέρχεται από τα γαλακτοκομικά προϊόντα, Βιταμίνη D και K2, καθώς και σωματική άσκηση. Ο περιορισμός των τροφίμων που περιέχουν φώσφορο και φυτικό οξύ, ουσίες  που δεσμεύουν το ασβέστιο των τροφών είναι εξίσου σημαντικός, ομοίως και η ελάττωση της ημερήσιας πρόσληψης αλατιού, αλκοόλ καθώς και του ανθρακικού των αναψυκτικών. Η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής είναι συχνά απαραίτητη, ειδικά σε ασθενείς που πάσχουν από ασθένειες ή λαμβάνουν φαρμακευτικές αγωγές για άλλα νοσήματα τα οποία επηρεάζουν την υγεία των οστών. Εξίσου σημαντική είναι και η ορμονική ρύθμιση σε γυναίκες που παρουσιάζουν πρόωρη εμμηνόπαυση ή αμηνόρροια, όπως και η απώλεια του υπερβάλλοντος βάρους ή η διακοπή του καπνίσματος.

  6. Μύθος: Όταν κάποιος εμφανίσει οστεοπόρωση, δεν μπορεί να κάνει κάτι για να την αντιμετωπίσει.
    Αλήθεια: Αν διαγνωστεί η οστεοπενία ή ακόμα και η οστεοπόρωση, μπορούν να αντιμετωπιστούν με νέες εξατομικευμένες φαρμακευτικές αγωγές, οι οποίες βοηθούν στην πρόληψη της εκ νέου απώλειας της οστικής μάζας και στην (ως ένα βαθμό) αναδόμηση των οστών. Με τον τρόπο αυτό, μειώνεται ο κίνδυνος για την εμφάνιση καταγμάτων που συχνά είναι απειλητικά για την ζωή των ασθενών. Σε γυναίκες που έχουν ήδη διαγνωσμένη οστεοπενία ή οστεοπόρωση, συστήνεται συνδυασμός λήψης συμπληρωμάτων διατροφής ασβεστίου, βιταμίνης D και K2. Είναι απαραίτητο επίσης να γνωρίζει κανείς πώς και πότε να λαμβάνει το συμπλήρωμα ασβεστίου ώστε να έχει αποτελέσματα (δείτε εδώ: Πότε και πώς πρέπει να παίρνω το ασβέστιο;).

  7. Μύθος: Η οστεοπόρωση δεν έχει συνέπειες στη σωματική υγεία των ασθενών
    Αλήθεια: Η οστεοπόρωση συχνά οδηγεί σε επώδυνα κατάγματα που μπορεί να καταλήξουν σε απώλεια κινητικότητας των αρθρώσεων και δυσκινησία, απώλεια της ανεξαρτησίας, σε αναπηρία ή ακόμη και στον θάνατο. Πολλά από αυτά τα κατάγματα προκαλούν έντονο χρόνιο πόνο ή/και και απώλεια ύψους, περιορισμό κινήσεων καθώς και απώλεια ικανοτήτων αυτοεξυπηρέτησης, με σημαντικό χρηματικό κόστος. Η λήψη φαρμάκων και συμπληρωμάτων διατροφής για την οστεοπόρωση επιδεινώνει την πολυφαρμακία, την αναγκαστική λήψη δηλαδή πολλών και διαφορετικών φαρμάκων ή/και συμπληρωμάτων διατροφής από την πλευρά των ασθενών. 

  8. Μύθος: Η οστεοπόρωση δεν έχει συναισθηματικές συνέπειες
    Αλήθεια: Τα κατάγματα και ο περιορισμός της κινητικότητας των ασθενών μπορεί να προκαλέσουν εξάρτηση από τρίτα άτομα-φροντιστές, αλλαγή συνηθειών και απώλεια συμμετοχής σε δραστηριότητες, απομόνωση και εγκλεισμό με συνέπεια την χαμηλή αυτοεκτίμηση και την αρνητική εικόνα του ατόμου για τον εαυτό και το σώμα του, άγχος για το μέλλον, κακή ή/και καταθλιπτική διάθεση. Ηλικιωμένα άτομα με σοβαρές κινητικές απομειώσεις, πέφτουν συχνά θύματα συναισθηματικής ή/και χρηματικής εκμετάλλευσής, ιδρυματοποίησης και απώλειας ελέγχου της ζωής τους.

⊗Φροντίστε άμεσα για την υγεία των οστών σας. Κόψτε το κάπνισμα, χάστε βάρος, ασκηθείτε και αλλάξτε το πρότυπο διατροφής σας. Συμβουλευθείτε τον ειδικό ορθοπεδικό, τον παθολόγο και τον οικογενειακό γιατρό σας και ζητήστε εξέταση της οστικής πυκνότητας εφόσον την δικαιούστε.

Θέλετε να ξεκινήσετε το δικό σας πρόγραμμα διατροφής; Κάντε κλικ ΕΔΩ 

About The Author

Νεστορή Βασιλική, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος 

Πηγές:

  1. OECD/European Observatory on Health Systems and Policies (2017), Ελλάδα: Προφίλ Υγείας 2017, State of Health in the EU, OECD Publishing, Paris/European Observatory on Health Systems and Policies, Brussels.
  2. Κατσιλάμπρος, Τσίγκος «ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ: Η Πρόληψη και η Αντιμετώπιση μιας Παγκόσμιας Επιδημίας», (έκδοση του Π.Ο.Υ, Γενεύη, 2000).
  3. Brie Williams, Anna Chang:  Current Diagnosis & Treatment: “Geriatrics”, Lange, (Second Edition, 2014).
  4. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τμήμα Ιατρικής, Τομέας Παθολογίας : «ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ», UNIVERSITY STUDIO PRESS, (Θεσσαλονίκη, 1998).

Comments are closed.

Scroll To Top